O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi islom karimov nomidagi toshkent davlat texnika universiteti olmaliq filiali

N_s=
bunda
W_s- karyerning bir sutkalik yuk aylanmasi, W_s=25000000/365=68493 t
k_rez – zahirani tashiy olish koeffisiyenti,
k_rez = 1,2 1,25ga teng.
U holda
N_s=
Endidumkarning ishchi parkini aniqlaymiz:
N_v = N_s∙n_v=10∙9=90

Avtomobil transportini hisoblash
Yuqorida ta’kidlab o’tilganidek, Qolmoqir koni Markaziy kareri sharoitida qazib olingan kon massasi avtomobil transporti yordamida qayta yuklash punktigacha tashiladi, bunda o’rtacha transport masofasi foydali qazilma bo’yicha 3 km qoplama jinslar bo’yicha 3.5 km ni tashkil qiladi.
Shuning uchun biz karer transportini hisoblashda dastlab avtoag’dargichlar yordamida kon massasini kavjoydan qayta yuklash punktigacha tashish parametrlarini hisoblaymiz. Meninig malakaviy bitiruv ishimni mavzusi Kolmaqqir koni kon sharoitida qayta yuklash joylarigacha kon massasini tashishda qullaniladigan avtotransport turini hisob kitob va solishtirma tahlili bulgani uchun men Belaz 75131 va “TEREX100” avtoag’dargichlarni tanladim va qazib olingan kon massasini tashish uchun yuk ko’tarish qobiliyati 130 t bo’lgan BelAZ-75131 markali avtoag’dargichni xisoblaymiz.
Birinchi 3 km lik yo’l uchun hisoblaymiz:
Buning uchun avvalo, bitta ekskavator kompleksida ishlaydigan avtoag’dargichlar sonini aniqlashimiz kerak bo’ladi. Ushbu ko’rsatgich quyidagicha aniqlanadi:

Bu yerda: T_r – bitta reys davomiyligi, min;
t_p – avtoag’dargichni yuklash vaqti davomiyligi, min;
t_p -ning qiymati quyidagicha aniqlanadi:

Bunda: V_a – avtoag’dargich kuzovining sig’imi bo’lib, BelAZ-75131 avtoag’dargichi uchun 59.6 m³ ga teng;
k_ver =1.1÷1.15 – avtoag’dargichning yuklanish darajasini hisobga oluvchi koeffisiyent, k_ver =1.15 deb olamiz;
k_n – ekskavator cho’michining kon jinsi bilan to’lishini hisobga oluvchi koeffisiyent bo’lib, uning qiymatini k_n = 0.85 deb olamiz;
E – ekskavator cho’michi sig’imi bo’lib, EKG-10 ekskavatori uchun E=10 m³,
u holda avtoag’dargichni yuklash vaqti davomiyligi quiydagiga teng bo’ladi:

Avtoag’dargich bitta reys davomiyligi quyidagicha aniqlanadi:
T_{r =} t_p+t_dv+t_raz+t_m, min
Bu yerda: t_dv – avtoag’dargichning harakatlanish vaqti davomiyligi bo’lib, uning qiymati quyidagicha aniqlanadi:
t_d.v = T_gr + T_par = 60 ( )
bunda, T_gr , T_por – mos xolda avtoag’dargichning yuk bilan va yuksiz
harakatlanish vaqti davomiyligi, min.
l_igr, l_{ipor –} mos holda avtoag’dargichning yuk bilan va yuksiz harakatlanadigan yo’ldagi uchastkalar uzunligi, km.
υ_igr, υ_ipor – mos holda avtoag’dargichning yuk bilan va yuksiz xarakatlanish tezligi, km/soat.
Agar, l_igr = l_ipor=l₁+l₂=1+2=3 km deb olsak, mos holda avtoag’dargichning yuk bilan harakatlanish tezligi υ₁=15 km/soat va υ₂=22 km/soat va yuksiz harakatlanish tezligi υ₁=25 km/soat va υ₂=35 km/soat bo’ladi.
Bundan,