O’zbekistоn respublikasi оliy va o’rta maxsus ta`lim vazirligi namangan davlat universiteti

Yorug’lik diodi vositasida ishlaydigan printerlar 
(Light Emitting Diode, LED) o’z 
nomini yarim o’tkazgich lazer o’rniga juda kichik yorug’lik diodlarining "tarog’i" 
qo’llanilganligi uchun olgan. Bunday printerlarga aylanuvchi ko’zgu va linzalarning murakkab 
optik tizimiga ehtiyoj bo’lmaydi, bu esa, o’z navbatida, printerning tan narxi arzonlashishiga 
imkon yaratadi. 
Sublimatsion printerlar 
(dye sublimation) rangli tasvirlarni o’ta yuqori sifat bilan bosish 
uchun qo’llaniladi. Bunday printerlarda bo’yash tasmalari taxminan 400 gradusga qadar 
qizdiriladi. Natijada bo’yoq modda bug’lanib, maxsus qog’ozga o’tadi. 
Manzillilik tamoyili 
- asosiy xotira qurilmasi tuzilish jihatidan raqamlangan xotira 
uyalaridan tashkil topadi 
Xotiraning bir jinsli (o’xshash) bo’lish tamoyili 
- dastur va ma’lumotlar ayni bitta 
xotirada saqlanadi; ma’lumotlar bilan qanday harakatlar bajarilsa, komandalarga nisbatan ham 
xuddi shunday harakatlar bajarish mumkin. 

---

196 
Dasturiy boshqaruv tamoyili 
- dastur komandalar to’plamidan tashkil topgan bo’lib, ular 
protsessor tomonidan avtomatik ravishda muayyan izchillikda ketma-ket bajariladi 
Dastur 
(hisoblash mashinasida) - masalani echish qoidalari yoki amallari majmuining 
(algoritmining) dasturlash tilida berilgan tavsifi (muayyan EHMning mashina tiliga translyator 
vositasida avtomatik tarzda o’giriladi). Dastur tuzish jarayoni -dasturlash deb ataladi 
Dasturlash
, EHMda hal etiladigan vazifalarni tayyorlash bo’lib, o’z ichiga quyidagi 
bosqichlarni qamrab oladi: 
operatsiyalar to’plami ko’rinishidagi "vazifa echimining rejasi"ni tuzish (ya’ni, vazifani 
algoritmik jihatdan tavsiflash); 
dasturni dasturlash tilidan mashina tiliga o’girish (ya’ni, komandalar izchilligi ko’rinishiga 
o’girish. Ushbu komandalarning EHMda mavjud texnik vositalar bilan bajarilishi - vazifaning 
hal etilish jarayoni sanaladi). 
Informatikaning EHM uchun dasturlar tuzish, tuzilgan dasturlarni tekshirish va yaxshilash 
usullari va vositalarini o’rganish va ishlab chiqish bilan shug’ullanadigan bo’limi ham dasturlash 
deb nomlanadi