O’zbekistоn respublikasi оliy va o’rta maxsus ta`lim vazirligi namangan davlat universiteti

1.2 Ustunlar, satrlar va jadvalni belgilash 
Ustun va satrlarni belgilash ham kataklarni belgilash kabi, yahni o`sha klavishalardan 
foydalaniladi. Ustun va satrni belgilash uchun ularning nomi ustida chertish kerak. 
Устун 
номи 
Сатр номи 
Jadvalni to`liq belgilash uchun satr va ustun nomi kesishgan joyga chertish kerak: 
Жадвални 
тулик 
белгилаш 
SHunday qilib: Shift bitta sohani belgilash uchun imkon beradi. 
Ctrl kataklarni belgilagandek bir nechta ustun va satrlarni belgilashda foydalaniladi. 
Jadvalning to`liq belgilanganligini ko`raylik: 

---

45 
[A-1,55-67 b] 
 Kataklarga yozish yoki uni tozalash 
Ma`lumotlar kataklarga kiritilidi. Katakka to`g’ridan – to`g’ri o`ziga yoki formulalar 
satridan ma`lumotlar kiritiladi. Katakka ma`lumot kiritish uchun uni belgilash lozim va 
klaviatura yordamida belgilar kiritiladi. Kiritish Enter klavishasini bosish yoki boshqa katakka 
o`tish bilan yakunlanadi. 
Салом 
Jadval tepasida formula satrida xam ma`lumot kiritish mumkin. 
Салом 
Ma`lumotlarni o`chirish juda oddiy. Bitta katak yoki bir nechta kataklarni belgilab Delete 
ni bosing. 
Kiritilgan ma`lumotlarni ikki usulda to`g’rilash mumkin. Birinchisi, katakning o`zidan, 
buning uchun sichqonchani katak ustida ikki marta chertib, tahrirlash holatiga o`tiladi. Katakda 
kursor hosil bo`ladi va undagi ma`lumotlarni to`g’rilash mumkin,bu holda to`g’rilash faqat 
«Servis» – «Parametrq» bo`limida ruxsat etilgan bo`lsa bajariladi. «Servis» – «Parametrq» 
bo`limini ochamiz: 
Parametrlarni sozlash muloqot oynasi ochiladi. «Pravka» varag’iga qaraymiz. U yerda 
katakdan bevosita to`g’rilash holatini o`rnatish mumkin. 
Ikkinchi usuli o`zgartirishlarni formulalar satrida bajarish. Buning uchun katakni belgilab 
formulalar satrida zarur o`zgartirishlar bajariladi. 
 Katak nomi 
Bilasiz-ki, katak o`z adresiga ega. Bu adres ustun nomi va satr raqamidan tashkil topgan. U 
shuningdek formulalar satrida ham aks etadi. 

---

46 
Biroq foydalanuvchiga katak adresi bilan foydalanish doim qo`lay bo`lavermaydi. 
Keyinroq formulalar tuzishda va hisob-kitoblarni bajarayotganda bir qator hollarda 
foydalanuvchiga katak adresi bilan ishlash noqulayligini ko`ramiz. Hozircha esa katakka nom 
beraylik. Adres oynachasiga chertib nom yoziladi va Enter bosiladi. 
Endi katak nomga ega. U ko`chirilganda ham katak adresi oynasida uning nomi aks etib 
turadi. Katakka o`tishda uning nomidan foydalanish oson, yahni adres oynasidagi ro`yxatdan 
katak nomini tanlash yetarli.