O’zbеkiston rеspublikasi oliy va o’rta maxsus ta‘lim vazirligi qarshi muhandislik iqtisodiyot instituti

4.2. Vazifasi bo’yicha kanallardagi inshootlarning turlari 

  

Kanallarda 

rostlovchi, 

to’siqlardan 

suv 

o’tqazuvchi, 

tutashtiruvchi  va  boshqa  turdagi  inshootlar  ko’plab  quriladi.  Suv 

sarfi,  sathi,  tezligi  va  boshqa  gidravlik  parametrlarni  boshqarish 

uchun kanal trassasi o’qiga tik (frontal) yoki yonboshlatib rostlovchi 

inshootlar  quriladi.  Ular  odatda  suv  parametrlarini  boshqaruvchi 

qurilma – zatvor bilan ta‘minlanadi. 

 Kanaldagi  ortiqcha  suvni  boshqa  o’zanga  chiqazib  tashlash 

suv  tashlash  inshootlari  yordamida  amalga  oshiriladi.  Suv  sarfini 

tarmoqlarga proportsianal taqsimlab berish vazifasini bajarish uchun 

kanal  trassasida  suv  taqsimlovchi  rostlagichlar  (inshootlar)  ham 

qurilishi  mumkin.  Birmuncha  katta  miqdorga  farq  qiladigan  suv 

sathlarini  ishonchli  tutashtirish  (bog’lash)  vazifasi  tutashtiruvchi 

inshotlar  yordamida  amalga  oshirishadi.  Ular  tezoqarlar,  pog’onli 

yoki konsolli sharsharaklar tipida loyihalanishi mumkin.  

Suv  sarfini  rostlovchi  inshootlar  (suv  chiqargichlar) 

iste‘molchiga  beriladigan  suv  miqdorini  boshqarish  uchun  xizmat 

qiladi.  To’suvchi  inshootlar  suv  sathini  rostlash  vazifasini  bajaradi. 

Inshootlarning  yuqori  b‘efidagi  har  xil  cho’kindilarni  quyi  b‘efga 

ishonchli  o’tqazib  yuborish  uchun  suv  tezligini  boshqaradigan