O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi samarqand iqtisodiyot va servis instituti

Turizmni tashkil qiluvchi tarkib 
Turizm = Faoliyat + Mahsulotlar + Xizmatlar + Ishlab chiqarish 
qismlari → Turistik tajribalar 
Manba: 
«Ekonomika i organizatsiya turizma» M., 2006 
Agar turizm turlarini ko‘p qirraligini yoritishga urinilsa va uning 
iqtisodiyotning turli sohalariga ta’siri baholansa, turizmni hal qiluvchi belgilarini 
shakllantirish nechog‘lik qiyinligi ravshan bo‘ladi. Turizmga berilgan har bir 
belgilanish turli ixtisoslashgan nashrlarda aniq vaziyat bilan bog‘liq aniq 
muammolarni hal qilishga asoslangan. Turizmni belgilashdagi yetishmovchilik bu 
industriyaning xususiyati bilan bog‘liqdir. 
1.3. Xalqaro turizm tasnifi (klassifikatsiyasi) 
Ulkan xilma-xil sayohatlar ma’lum guruhlari orasidan zarurlarini ajratish 
shundan iboratki, turizmning konkret turi ko‘p jihatdan tur bo‘yicha xizmatlar 
to‘plamini, narx belgilanishini taqozo etadi. Safar tashkilotchisi faoliyati harakteri, 
qabul qiluvchi mintaqa xususiyati, marketing va turistik biznesni boshqarish bo‘yicha 
yetakchi faoliyat o‘rnini egallovchi boshqa ko‘plab parametrlarni belgilaydi. 
Xalqaro turizm klassifikatsiyasini keltirish bo‘yicha ko‘proq yoyilgan belgilar 
taklif tipi, safarni uyushtirish usuli, sayohat maqsadi, harakatlanish usuli hisoblanadi 
(Jadval 7). 
Jadval 1. 
Xalqaro turizm turlari 
Tasnifiy belgisi 
Turizm turlari 
Sayohatlar maqsadi 
Dam olish va rekreatsiya (Leisure & 
Recreation)
Davolanish (Health Treatment)
Ishga doir 
(Business & Incentive)**
Ta’limiy (Educational)
Diniy (Religion)
Etnik (Ethnic)
Boshqalar (other) 
Takliflar turi 
Yakka holda (FIT) 
Guruh bo‘lib (Group)
Kompleks xizmat ko‘rsatish
(Package tour)

---

13 
Hammasi qo‘shilgan (All - inclusive) 
Klubda dam olish (Slub Holidays)
Alohida e’tibor (VIP) 
Buyurtmachilar turi 
Korporativ (Corporate commercial) 
Harakatlanish usuli 
Aviatsiya (Air) 
Temir yo‘l (Rail) 
Avtoturizm (Auto) 
Avtobusli (Coach) 
Dengiz sayohati (Sea cruise) 
Daryo sayohati (Rriver cuise) 
Piyoda (Hiking) 
Veloturizm (Bike) 
Cafarni tashkil etish usuli 
Uyushtirilgan (Organized) 
Xususiy (Private) 
Sayohatchilar yoshi 
Yoshlar (Youth) 
Keksa 
yoshdagi 
odamlar 
uchun 
(Senior)