O‗zbekiston respublikasi oliy va o‗rta maxsus ta‘lim vazirligi samarqand davlat universiteti
Taqsimlangan reestrlar ma’lumotlarining huquqiy tartibi
Download 2.72 Mb. Pdf ko'rish
|
BLOKCHEYN VA KRIPTOVALYUTA TEXNOLOGIYASI
1. Taqsimlangan reestrlar ma’lumotlarining huquqiy tartibi
Huquqiy tartib taqsimlangan reestrlar ma‘lumotlarining ishonchlilik va autentiklik prezumpsiyalarini o‗rnatadi. Bu meta-ma‘lumotlar, ya‘ni tarqatilgan ro‗yxatga olish kitobida har qanday ob‘ektlarni tavsiflovchi belgilar va xususiyatlar, ishonchlilikni isbotlashni talab qilmaydi va axborot blokining mazmuni a-priori haqiqiy hisoblanadi, ya‘ni shakllanish vaqtida bo‗lgani kabi va bu ham isbot talab qilmaydi. Bu umumiy qoida taqsimlangan reestrlarning axborot tizimlari ishlab chiquvchilari juda kam huquqiy xavf bilan, ma‘lumotlar kelib chiqishi ishonchiga asoslangan raqamli platformalar yanada jasur loyihalarni amalga oshirish imkonini beradi. Bir blokcheyn-platforma orqali aviakompaniya agentlari tomonidan aviachiptalar sotish uchun ―A‖ banki va ―B‖ aviakompaniyasi ishtirokida juda tasviriy loyiha misolini keltiramiz. Ushbu loyiha aviakompaniya chiptalarini tarqatish jarayonini boshqarishda tranzaksiya xarajatlarini sezilarli darajada kamaytirishni ta‘minlaydi. Aviakompaniya hisobot davrida bir marta to‗lovlar amalga oshiriladigan agentdan o‗z chiptalari uchun to‗lovni olishiga ishonch hosil qilishni istaydi, chiptalar esa har soniyada ularga sotiladi. Ilgari bu kafolatlar va depozitlarning klassik vositalaridan foydalangan holda amalga oshirilardi va resurslar talab qilardi. Lekin hozir, texnologiya xususiyatlari tufayli, ishtirokchilar tizimning o‗zi agentda pul mavjudligini tekshiradigan va real vaqtda aviakompaniya hisobiga uni o‗tkazadigan ishonchli muhitini qurishga muvaffaq bo‗lishdi. ―A‖ banki bunday to‗lovlarni aviakompaniya bilan agentning maqsadli tranzaksiyasining haqiqiyligida mutlaqo ishonch hosil qilgandagina amalga oshirishi mumkin – u blokcheynda ularni ko‗rib, ularning ishonchliligi va autentikligiga ishonadi. Shu bilan birga, bunday loyiha har qanday ishtirokchining tashabbusi bilan ma‘lumotlarning noto‗g‗riligi haqida nizo mavzusiga aylanishi mumkin, chunki bu an‘anaviy axborot tizimining ishlashi bilan bog‗liq bo‗lgan tomonlarning majburiyatlari. Biroq, agar qonunchilik darajasida blokcheyn ma‘lumotlarining ishonchliligi prezumpsiyalari mavjud bo‗lsa, unda bunday da‘vo uchun sud istiqboli bo‗lmasdi. Bu muayyan sharoitlarda hakamlik muhokamasi butun tizimi ishlashini to‗xtatishi mumkin bo‗lganda juda muhim ahamiyatga ega. Download 2.72 Mb. Do'stlaringiz bilan baham: |
Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling
ma'muriyatiga murojaat qiling