O„zbekiston respublikasi oliy va o„rta maxsus ta‟lim vazirligi toshkent to‟qimachilik va yengil sanoat instituti
Download 4.06 Mb. Pdf ko'rish
|
SANOAT KORXONALARIDA ISHLAB CHIQARISHNI Укув кулланма
- Bu sahifa navigatsiya:
- Ishlab chiqarishni yiriklashtirish
- Ishlab chiqarishning diversifikatsiyasi
- Ishsizlik darajasi Unemployme nt rate Уровен безработицы – ishsizlarning ishchi kuchi tarkibidagi foizli nisbati. Ishchi kuchi talabi
- Iqtisodiy inqiroz Economic crisis Экономическ ий кризис – ishlab chiqarish hajmining keskin tushib ketishi. Iqtisodiyotni davlat
- Iqtisodiyotni davlat tomonidan tartibga solish
- Iqtisodiy rivojlanish
- Iqtisodiy muvozanat
- Iqtisodiy o„sishning ko„rsatkichlari
- Iqtisodiy yoki sof foyda
- Iqtisodiy Economic Экономическ – iqtisodiyotning turli 221 mutanosiblik
- Iqtisodiy jamg„arish
- Iqtisodiyotni barqarorlashtirish
- Iqtisodiyotni erkinlashtirish
- Iqtisodiy o„sish omillari
- Iqtisodiy o„sish mezoni
- Kapitalning markazlashuvi
- Kengaytirilgan takror ishlab chiqarish
|
Ishlab chiqarishni
ixtisoslashtirish Production Specialization s Специализац ии производства yirik korxonalarda texnologiya va tuzilmasi bir xil bo‗lgan mahsulotlarni ommaviy ravishda ishlab chiqarish Ishlab chiqarishni yiriklashtirish Production concentration Концентраци и производства mahsulotni yirik korxonalarda chiqarishni tashkil qilish. Ishlab chiqarishni kimyolashtirish Chemicalizati on of production Химизации производства mahsulot ishlab chiqarishda kimyoviy mahsulot va sun‘iy materiallar, shuningdek, kimyoviy usullardan keng foydalanish. Ishlab chiqarishning diversifikatsiyasi Production diversification Диверсифика ции производства bir tomonlama, ko‗pincha bitta mahsulotga asoslanuvchi ishlab chiqarishni keng nomenklaturada tayyorlanuvchi mahsulotlarga asoslangan ishlab chiqarishga o‗tkazish. Ishsizlik Unemployed Безработные – mehnatga layoqatli bo‗lib, ishlashni xohlagan, lekin ish bilan ta‘minlanmagan ishchi kuchi. Ishsizlik darajasi Unemployme nt rate Уровен безработицы – ishsizlarning ishchi kuchi tarkibidagi foizli nisbati. Ishchi kuchi talabi Demand for labor Спрос на рабочую силу – muayyan vaqtda ish haqining tarkib topgan darajasida turli ish beruvchilar tomonidan ishchi kuchi miqdori va sifatiga bildirilgan talab. Ishchi kuchi taklifi Labor supply Предложение рабочей силы – muayyan vaqtda ish haqining tarkib topgan darajasida ishga yollanishga tayyor bo‗lgan mehnatga layoqatli ishchi kuchi 220 miqdori. Iqtisodiy sikl Business cycle Экономическ ий цикл – ishlab chiqarishning bir iqtisodiy inqirozdan ikkinchisi boshlangunga qadar takrorlanib turadigan to‗lqinsimon harakati. Iqtisodiy inqiroz Economic crisis Экономическ ий кризис – ishlab chiqarish hajmining keskin tushib ketishi. Iqtisodiyotni davlat tomonidan tartibga solish usullari Methods of state regulation of the economy Методы государствен ного регулировани я экономики – tartibga solishning ma‘muriy va iqtisodiy vositalari birligi. Iqtisodiyotni davlat tomonidan tartibga solish State Regulation of Economy Государствен ное регулировани е экономики – qonunchilik, ijro va nazorat qilish xususiyatidagi tadbirlar tizimini ishlab chiqish va amalga oshirish. Iqtisodiy rivojlanish Economic development Экономическ ое развитие – ko‗p qirrali jarayon bo‗lib, jamiyatning ijtimoiy, iqtisodiy taraqqiyotida o‗z ifodasini topadi. Iqtisodiy muvozanat Economic equilibrium Экономическ ое равновесие – iqtisodiy jarayonlar, hodisalarning ikki yoki bir necha tomonining bir-biriga mos kelish holati. Iqtisodiy o„sishning ko„rsatkichlari Economic growth Показатели экономическо го роста – iqtisodiy o‗sishni aniqlashda foydalaniladigan qiymat, ijtimoiy naflilik va natural (jismoniy) ko‗rsatkichlar tizimidan iborat. Iqtisodiy qonun Economic laws Экономическ ие законы – iqtisodiy hayotning turli tomonlari, iqtisodiy hodisa va jarayonlar o‗rtasidagi doimiy, takrorlanib turadigan, barqaror sabab- oqibat aloqalari, ularning o‗zaro bog‗liqligi. Iqtisodiy yoki sof foyda Economic or pure profit Экономическ ая или чистая прибыл – yalpi pul tushumidan barcha xarajatlar chiqarib tashlangandan keyin qolgan qismi. Iqtisodiy Economic Экономическ – iqtisodiyotning turli 221 mutanosiblik proportionalit y ая пропорсионал ност tomonlari va sohalari o‗rtasida miqdor va sifat o‗lchamlarning mos kelishlik darajasi. Iqtisodiy islohotlar Economic reforms Экономическ ие реформы – iqtisodiyotda tub o‗zgarishlarni amalga oshirishga qaratilgan iqtisodiy chora-tadbirlar majmui. Iqtisodiy jamg„arish Economic savings Экономическ ое сбережение – milliy daromadning bir qismining asosiy va aylanma kapitallarni, shuningdek, ehtiyot va zahiralarni ko‗paytirish uchun sarflanib borishi. Iqtisodiy tizim economic system Экономическ ая система – mavjud iqtisodiy munosabatlar majmuasining iqtisodiyotni tashkil qilish shakllari, xo‗jalik mexanizmi va iqtisodiy muassasalar bilan birgalikdagi tizimi. Iqtisodiy bitimlar Economic transactions Экономическ ие сделки – qiymatning har qanday ayirboshlanishi, ya‘ni tovarlar ko‗rsatilgan xizmatlar yoki aktivlarga mulkchilik huquqining bir davlat rezidentlaridan boshqa davlat rezidentlariga o‗tishi bo‗yicha kelishuvlar. Iqtisodiyotni barqarorlashtirish economy Stabilizing Стабилизация экономики – tanglik holatlariga barham berish asosida makroiqtisodiy muvozanatlikni saqlash va ishlab chiqarishni yuksaltirish uchun shart- sharoitlarni vujudga keltirish. Iqtisodiyotni erkinlashtirish liberalization of the economy Либерализац ия экономики – bu xo‗jalik hayotining barcha sohalaridagi to‗siq hamda cheklovlarni, shuningdek, davlat nazoratini keskin ravishda qisqartirish yoki bekor 222 qilishga yo‗naltirilgan chora-tadbirlar tizimi. Iqtisodiy o„sish The economic growth Экономическ ий рост – YAIM, SMM, MD miqdorining mutloq hajmi va aholi jon boshiga hamda iqtisodiy resurs xarajatlari birligi hisobiga ko‗payishida va sifatining yaxshilanishida ifodalanadi. Iqtisodiy o„sish omillari Factors of Economic Growth Факторы экономическо го роста – iqtisodiy o‗sishga ta‘sir ko‗rsatishda o‗z o‗rniga ega bo‗lgan va uni aniqlab beruvchi talab, taklif va taqsimlash omillarini bildiradi. Iqtisodiy o„sish mezoni The criterion of economic growth Критерий экономическо го роста – iqtisodiy o‗sishni nisbatan to‗liq darajada baholash imkonini beradigan ko‗rsatkichni xarakterlaydi. Kapital sig„imi Емкость капитала asosiy kapitalning mos keluvchi davr mobaynida ishlab chiqarilgan mahsulot yoki uning biron-bir qismini - milliy daromad, sof daromad, foydaga nisbatini tavsiflovchi ko‗rsatkich. Kapitalning markazlashuvi The centralization of capital Централизаци я капитала – bir kapital tomonidan boshqa birining qo‗shib olinishi yoki bir qancha mustaqil kapitallarning aksiyadorlik jamiyati va boshqa shakllarda ixtiyoriy birlashishi orqali kapital hajmining o‗sishi. Kengaytirilgan takror ishlab chiqarish Extended reproduction Расширенное воспроизводс тво – – ishlab chiqarish miqyoslarini muntazam ravishda oshirib borishga asoslangan holdagi takrorlanishi. Kredit Credit Кредит – bo‗sh turgan pul mablag‗larini ssuda fondi shaklida to‗plash va ularni takror ishlab chiqarish ehtiyojlari uchun qarzga 223 berish. Lizing leasing Лизинг – odatda ishlab chiqarish vositalari va boshqa moddiy boyliklarni keyinchalik foydalanuvchilar tomonidan muntazam ravishda haq to‗lab borib, sotib olish sharti bilan uzoq muddatli ijaraga berishdan iborat kreditning pulsiz shakli. Makroiqtisodiyot Macroeconom ics Макроэконом ика – moddiy va nomoddiy ishlab chiqarish sohalarini yaxlit bir butun qilib birlashtirgan milliy iqtisodiyot va jahon xo‗jaligi darajasidagi iqtisodiyotdir. Marketing Marketing Маркетинг korxonalarning mahsulot ishlab chiqish, ishlab chiqarish va sotish yoki xizmat ko‗rsatishga oid faoliyatini, bozorni va iste‘molchilar talabiga faol ta‘sir ko‗rsatishni o‗rganish asosida boshqarish tizimi. Download 4.06 Mb. Do'stlaringiz bilan baham: 
|