141
7.2-rasm. Mehnatni ilmiy tashkil etishning vazifalari
1.
Iqtisodiy vazifalar. Bularga mehnat samaradorligini oshirish, mehnat va
moddiy resurslardan
eng unumli foydalanish, mahsulot ishlab chiqarish va
xizmatlar miqdorini oshirish va sifat ko‗rsatkichlarini yaxshilash kabi vazifalar
kiradi.
2.
Psixofiziologik vazifalar. Bularga ishchilar uchun mehnat qilish sharoitini
yaxshilash,
xodimlarning
SOG
‗
LIGINI
muhofaza qilish, texnika xavfsizligini
ta‘minlash, butun ish vaqti davomida ularning myo‘ridagi ishlash qobiliyatini
ta‘min etish kiradi.
3.
Ijtimoiy vazifalar. Bularga xodimlarni
har tomonlama rivojlantirish,
mehnatning mazmundorligini, yoqimliligini va ijodiyligini oshirish kabi vazifalar
kiradi.
4.
Tashkiliy vazifalar. Bularga ish joyini
tashkil etishning sohalar,
mutaxassislar va kasblar bo‗yicha namunaviy loyihalarni ishlab chiqish hamda
142
bo‗lim va ish joylarida xizmat ko‗rsatishning yangi namunaviy loyihalarini joriy
qilishdan iborat.
Shunday qilib, mehnatni
ilmiy tashkil etish fanining asosiy vazifasi
ishchilarning jihozlarni ishlatilishini to‗g‗ri yo‗lga qo‗yish shu bilan birga
mehnatni sarflashni to‗g‗ri
tashkil etish, chunki bu omillar ishlab chiqarish
samaradorligiga bevosita ta‘sir ko‗rsatadi.
Ish joylarini tashkil etish. Mehnatni tashkil etish jarayoni ma‘lum bir vaqt
ichida, ma‘lum bir fazoda amalga oshiriladi. O‗sha fazoning jarayoni kerakli
asbob-uskuna va mashinalar bilan ta‘minlangan, ma‘lum
bir mehnat
jarayonlarining bir yoki bir guruh ishchilar tomonidan bajarilishiga mo‗ljallangan
joy
ish joyi hisoblanadi.
Ish joyi ishlab chiqarish jarayonining birinchi bosqichi va uning texnik
tashkiliy asosi hisoblanadi.
Ish joyida ishlab chiqarishning asosiy uchta elementning birlashuv
jarayonida mehnat amalga oshiriladi.
Ish joyida mehnat predmetlari va mehnat resurslari o‗zaro ta‘siri
natijasida
mehnat faoliyati vujudga keladi. Ish joyini tashkil etishdan asosiy maqsad, mehnat
faoliyatini shakllantirish orqali sifatli mahsulot ishlab chiqarish hisoblanadi.
Maqsadni amalga oshirish uchun har bir ish joyida mehnatni oqilona tarzda
shakllantirish lozimdir. Har bir ish joyining samarali faoliyat ko‗rsatishini uning
tashkil etilishi va xizmat ko‗rsatishi bilan baholash mumkin.
Do'stlaringiz bilan baham: