O„zbekiston respublikasi oliy va o„rta maxsus ta’lim vazirligi toshkent davlat iqtisodiyot universiteti

Xarid qobiliyati pariteti nazariyasi - valyuta kursi ikki mamlakat pul 
birliklarining nisbiy qiymati bilan aniqlanadi, u muomaladagi pul miqdoriga bog‗liq. 
Jumladan, Dj. M. Keynsa tamoyiliga ko‗ra, davlat tomonidan foiz stavkasini 
manipulyasiya qilib, mamlakatga xorijdan investitsiya oqimlarini quyidagicha 
o‗zgartiradi: foiz stavkasi kamaytirilsa, tashqi qarzlar hajmi ortadi, foiz stavkasi 
oshirilsa, aksincha, kamayadi.

---

150 
Xeksher-Olin-Samuelson tamoyili - mamlakatning eksportga ixtisoslashuvi 
milliy iqtisodiyotdagi ortiqcha ishlab chiqarish omillarining mavjudligiga asoslangan 
tamoyildir. 
Chek - chek imzolaganning joriy hisobidan muayyan summani berish yoki 
boshqa hisobga o‗tkazish haqida bankka bergan yozma farmoyishidir.
Sharqiy Afrika bo„yicha iqtisodiy hamkorlik tashkiloti (EKEA) - 
tashkilotga Zambiya, Keniya, Mavritaniya, Molgash Respublikasi, Somali kabi 
davlatlar a‘zo. 1966 yili BMTning iqtisodiy komissiyalaridan biri sifatida rasman 
tashkil topdi. 
Sharqiy Yevropa uchun rekonstruksiya va taraqqiyot Yevropa banki - 
Sharqiy Yevropa mamlakatlariga, jumladan Rossiya Federatsiyasiga kredit berish 
orqali ularning taraqqiyotiga ko‗maklashuvini ko‗zda tutgan Yevropa banki. 1990 
yilning yanvarida tashkil topgan. Mazkur bank 12 davlat ishtirokida tuzilgan. 
Shimoliy Amerika mamlakatlarining iqtisodiy hamkorlik tashkiloti 
(NAFTA) - tashkilot 1989 yilda tashkil topdi. Shimoliy Amerikaning 3 yirik 
davlatini (AQSH, Kanada, Meksika) birlashtirgan.
EKOVAS - BMTning iqtisodiy komissiyalaridan biri bo‗lib, rasman 1973 
yilda tashkil topdi. G‗arbiy Afrikaning 16 davlatini birlashtirgan.
Eksport kvotasi - mamlakat eksporti qiymatining yalpi ichki mahsuloti 
(YaIM)ga nisbati (foizlarda).