O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta‘lim vazirligi tosnkent moliya instituti

3.3.15-rasm. Ma‘lumotlar bilan manipulyatsiya qilish va vizual aks ettirish mexanizmi 
 
Ma‘lumotlarni ko‗p o‗lchamda tahlil qilish uchun tahliliy tizim yaratish 
deyarli doimo vazifa bo‗lib – bu vazifa yagona, har xil dastur vositalari va qarorlar 
asosida funksiyalanuvchi axborot tizimiga muvofiq ishlab chiqladi. O LAP
texnologiyasi ko‗p omilli ma‘lumotlarni tahlil qilish vazifasi bor bo‗lgan hamma 
Маълумотларни 
регламентли тушириш 
―Кублар дизайнери 
контури 
Кубларни созлаш 
(маълумотлар 
пештахтасини) 
OLAP-мижоз 
Генерация қилинган 
ахборотлар куби 
―Кублар генератори 
контури‖ 
Таҳлилчилар ва 
маълумот 
истеъмолчилари 
иш ўринлари 
Ҳисоботни 
созлаш 
таҳлилчиси  
иш ўрни 
Тизимга 
маълумотларни 
киритиш иш 
ўрни 
Pervasive  
SQL 2000i 
МББТ 
МББТ маълумотлари 
оралиқ омбори 
Firebird/Interbase 

---

158 
joyda qo‗llaniladi. Umuman olganda, hech bo‗lmaganda bitta tasviriy ustun va 
bitta raqamli ustunli ma‘lumotlar bor bo‗lgan ayrim jadvallar mavjudligida, OLAP-
uskuna hisobotlarni tahlil qilish va generatsiyalashda samarali vosita bo‗ladi
[
http://www
. sql.ru/articles/articles]. 
OLAP-tizimlar ―korxonaning intelektual resursllari‖, biznes-tahlil intelektual 
vositasi yoki foydalanuvilar bilan ishlash jarayonida yuzaga keladigan an‘naviy 
OLAP- xizmatidan tashqari ma‘lumot va axborotlardan birga foydalanishni 
tashkillashtirishni o‗z ichiga oluvchi ―biznes intelektual tizimlari‖ (Business 
Intelligence — BI) umumiy tushunchalarining bir qismi hisoblanadi. Bo‗lish va 
tahlil qilishning biznes MO turli ko‗rinishlaridan tashqari, Business Intelligence 
texnologiyalari tahliliy va hisobot hujjatlari bilan elektron almashinuvni, 
foydalanuvchilar huquqini chegaralash, Internetdan yoki internetda tahliliy 
axborotlarga kirishni ta‘minlaydi.