O`zbekiston respublikasi oliy va o`rta maxsus ta’lim vazirligi toshkent kimyo-texnologiya instituti shahrisabz filiali «oziq-ovqat va funksional oziq-ovqat mahsulotlarini ishlab chiqarishda mahalliy xom ashyo resurslaridan foydalanish

“Oziq-ovqat va funksional oziq-ovqat mahsulotlarini ishlab chiqarishda mahalliy xom ashyo resurslaridan 
foydalanish muammolari” ilmiy-amaliy anjumani Shahrisabz-2022 yil 22-23 aprel 
200 
УДК 664.76 
ЎЗБЕКИСТОН ШАРОИТИДА ЕТИШТИРИЛГАН КРАСНОДАР-99 БУҒДОЙ 
НАВИНИ АЛЬБУМИН ОҚСИЛИНИ АМИНОКИСЛОТА ТАРКИБИНИ ЎРГАНИШ 
 
Хўжамов Н.Н. M16-20 гуруҳ магистр доц. Бобоев А.Х. 
Тошкент кимё-технология институти 
 
Ўзбекистон Республикаси Президенти Шавкат Мирзиёев 2018-йил 16-январ куни 
«Мамлакатнинг озиқ-овқат хавфсизлигини янада таъминлаш чора-тадбирлари тўғрисида»ги 
ПФ-5303 сонли фармонни имзолади. Ушбу фармонда мамлакатнинг озиқ-овқат 
хавфсизлигини янада таъминлаш, бозорни сифатли, хавфсиз ва арзон озиқ-овқат маҳсулотлари 
билан тўлдириш, аҳолининг харид имкониятларини мустаҳкамлаш, ташқи иқтисодий 
фаолиятни либераллаштириш ва соғлом рақобат муҳитини ривожлантириш, шунингдек, 
мазкур соҳадаги мавжуд тизимли муаммоларга барҳам бериш мақсадида бир қатор комплекс 
чора-тадбирлар чора-тадбирларни ишлаб чиқиш кўзда тутилган [1]. 
Дон тирик организм эҳтиёжи учун керак бўлган крахмал, оқсил, витамин ва бошқа 
биологик фаол моддаларнинг асосий манбаи ҳамдир. Маълумки, мамлакатимиз аҳолиси дон 
ва дон маҳсулотларини нисбатан кўпроқ истеъмол қилади. Шунинг учун ахолини yмана шу 
эхтиёжни қондириш учун дон етиштиришни муттасил кўпайтириш давр талаби бўлиб 
ҳисобланади [2,3]. 
Мазкур мақолада Ўзбекистон шароитида етиштирилган юмшоқ буғдойнинг 
Краснодар-99 навининг, буғдой сифатининг муҳим таркибий қисми ҳисобланган оқсил 
миқдори ва алоҳида оқсилларнинг аминокислота таркиби татқиқ этилган. Буғдой донининг 
озуқавий қиймати ва технологик афзалликлари, ундан тайёрланган маҳсулотлар ва уннинг 
сифат кўрсаткичларига боғлиқ. Қандолатчилик ёки ишлаб чиқариш учун турли хил 
технологик ва бошқа хусусиятларга эга бўлган дон, шу жумладан оқсил миқдори юқори бўлган 
дон керак. 
Биологик фаол бирикмалар (БФБ) таркиби аниқ фармакологик фаоллик, буни
ишлатиш учун истиқболли дори воситаларининг хом ашё манбаи сифатида (ДВ). Буғдой, 
маккажўхори, арпа, тариқдан олинган БФБ таркиби гидроензиматик усулдан фойдаланган 
ҳолда турли хил алкогол корхоналари донни қайта ишлаш учун кенг қўлланлади. 
Намуна таркибидаги аминокислоталар таркиби ва миқдори Кохен усулида [6], 
аминокислоталарнинг ФТК ҳосилалари шаклида аниқланди. 

---