O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi toshkent moliya instituti sh. Abdullaeva, M. Yuldashev
Download 3.11 Mb. Pdf ko'rish
|
Ш.Абдуллаева Б.Ҳ ох
|
Lombard ixtisoslashgan tijorat tashkiloti bo‘lib mijozning ko‘char
mulkini garovga olib qisqa muddatli kreditlar berish va ularni saqlab berish bilan shug‘ullanadi. 97 O‘z ixtisoslashuviga qarab lombardlar qimmatbaho buyumlar, avtotrasport va boshqalar bilan ishlaydigan lombardlarga bo‘linadi. qimmatliklar va buyumlarning bahosi tomonlar kelushuviga asosan belgilanadi va ular o‘rtasida tuziladigan shartnomada aks ettiriladi. Qarz oluvchi yoki mulk egasi o‘z mulkini garovga qo‘yib lombarddan kredit olgandan keyin shartnoma shartlarini lozim darajada bajarishi va o‘z mulk ini o‘rnatilgan muddatlarda qayta sotib olishi mumkin. Bunda qayta sotib olish bahosi summasi lombardning mijozga bergan kredit summasi va lombardning xizmati uchun to‘lanadigan foiz stavkasidan iborat bo‘ladi. Lombard tomonidan berilgan kreditning muddati kelib garovga qo‘yilgan mulk mijoz tomonidan qayta sotib olinmasa bu mulk lombard tomonidan sotuvga qo‘ yili shi yoki auktsion orqali sotilishi mumkin. O‘zbekiston Respublikasida lombardlar faoliyati O‘zbekiston Respublikasining “Markaziy banki to‘g‘risida»gi, “ Faoliyatning ayrim turlarini litsenziyalash to‘g‘risida «gi qonunlar, O‘zbekiston Respublikasi Adliya vazirligi tomonidan 2003-yil 10- dekabrda 1291-son bilan ro‘yxatdan “Lombardlar faoliyatini litsenziyalash tartibi to‘g‘risida»gi nizomga asosan tartibga solinadi. Bugungi kunda lombardlar ustav kapitalining minimal miqdori 500 mln.so‘m miqdorida belgilangan. Lombardlar o‘z faoliyatini amalga oshirish uchun maxsus ruxsatnoma (litsenziyaga) ega bo‘lishi lozim. Lombardlar faoliyati O‘zbekiston Respublikasi Markaziy banki tomonidan litsenziyalanadi. yuridik shaxs litsenziya olgan kunidan boshlab lomard sifatida faoliyatini boshlaydi. litsenziya olish uchun yuridik shaxs lombard sifatida o‘rnatilgan tartibda ro‘yxatdan o‘tishi, zarur bo‘lgan ustav fondining minimal miqdorini shakllantirishi lozim. Lombard tashkilotining ustav fondi muassislarining faqat pul mablag‘lari hisobidan shakllanadi. Ustav fondini kredit, garov mablag‘lari va boshqa jalb qilingan mablag‘lar hisobidan shakllantirishga ruxsat etilmaydi. Lombard tashkilotlari faoliyatiga litsenziya olish uchun O‘zbekiston Respublikasi Markaziy bankiga lombard faoliyatini amalga 98 oshirishga litsenziya berish uchun ariza, davlat ro‘yxatidan o‘tganlik to‘g‘risida ma’lumot noma nusxasi, biznes-reja, muassislar ro‘yxati, lombard boshqaruv organlari tarkibi va strukturasi to‘g‘risida ma’lumot, lombard faoliyatini amalga oshirish uchun bino, qo‘riqlash tizimi va sharoitlari to‘g‘risida ma’lumot, lombard va baholovchi tashkilotlar o‘rtasida tuzilgan shartnoma, litsenziya uchun to‘lovning kvitantsiyasini taqdim qiladi. Hujjatlar talab darajasida rasmiylashtirilmagan, ularda xatova kamchiliklar mavjud bo‘lgan va boshqa kamchiliklarga yo‘l qo‘yilgan hollarda Markaziy bank litsenziya berish ni rad qilishi mumkin. Bu to‘g‘risida rad etishning sabablari aniq ko‘rsatilgan holda mijozga yozma ravishda raddiya xati yuboriladi. ko‘rsatilgan kamchiliklarni bartaraf qilgandan keyin subekt hujjatlarini takroran Markaziy bankka taqdim etishi mumkin. hujjatlar 10 kun ichida qayta ko‘rib chi qilishi lozim. litsenziya beruvchi organlitsenziya talablariga rioya qilinmagan, faoliyatida ko‘rsatilgan kamchiliklarni bartaraf qilmagan hollarda lombard faoliyatini to‘xtatib turish to‘g‘risida qaror qabul qiladi. Lombard faoliyatini to‘xtatib turish muddati olti oydan oshmasligi lozim. Lombard tashkiloti faoliyatini to‘xtatish to‘g‘risida ariza bilan murojaat qilganda, u bank rot bo‘lganda yoki tugatilganda, boshqa faoliyat yo‘nalishi bo‘yicha qayta tashkil etilganda, litsenziya talablariga doimiy va tizimli rioya qilmaganda, qonun talablarini buzgan hollarda Markaziy bank litsenziyaning amal qilishini to‘xtatishi lozim. O‘zbekiston Respublikasi Markaziy banki lombardlar faoliyatini nazorat qilish, lombardlarning faoliyati, operatsiyalari to‘g‘risida ma’lumot, hisobot olish, ular faoliyatini tekshirish, litsenziya talablariga rioya qilinmagan hollarda ularni ogohlantirish, ularga bajarilishi lozim bo‘lgan talablarni yuborish va ular bajarilishini talab qilish huquqiga ega. Bugungi kunda respublikamizda 59dan ortiq lombardlar faoliyat olib bormoqda. Download 3.11 Mb. Do'stlaringiz bilan baham: 
|