O‗zbekiston respublikasi oliy va o‗rta maxsus ta‘lim vazirligi toshkent moliya instituti xasanov boxodir akramovich

 
 

---

112 
Miqdor 
Bo’linmaga o’tkazilgan: 
birliklar 
Xarajatlar sh.b. 
Davr boshida 
5000 
12000 
Jarayonga kiritildi 
20000 
85000 
Jami birliklar 
25000 
97000 
Jami hisobga olingan birlik 
Boshqa jarayonga berilgan
15000 
60000 
Jarayon oxirida qolgan perioda 
10000 
37000 
Jami birliklar 
25000 
97000 
 
8.2. Ekvivalent birliklarni hisoblash 
Mahsulot birligiga sarflarni aniqlash uchun qilingan barcha ishlab chiqarish 
xarajatlarini ishlab chiqarilgan mahsulot birligiga taqsimlash lozim. Mahsulot 
birligiga xarajatlar boshqa jarayonga (bo‘linmaga) berilgan mahsulotga va davr 
oxirida jarayon zahirasidagi (shu bo‘linmadagi) mahsulotga xarajatlarni o‘tkazish 
uchun bazadir.
24
Tugallanmagan ishlab chiqarish bo‘lmaganda, ya‘ni jarayonga kiritilgan 
barcha mahsulot birliklariga ma‘lum davrda ishlov berish tugallangan bo‘lganda
hisoblar oson bo‘lar edi. Amalda davr boshida (oxirida) mahsulotga ishlov berish 
qisman tugallangan hamda, tugallanmagan birliklarga ham taqsimlanishi kerak. 
Bunda ommaviy ishlab chiqarish korxonalarida hisobot davri boshlanishida 
va oxirida hamisha bo‘ladigan tugallanmagan ishlab chiqarish shartli tugallangan 
buyumga aylantirib hisoblanadi. Bu miqdor quyidagi summaga tenglashtiriladi: 
1. Mazkur hisobot davrida boshlangan va tugallangan buyumlarning 
umumiy miqdoriga va 
2. Hisobot davri boshida va oxirida tugallanmagan ishlab chiqarish ustida 
bajarilgan ishlar aks ettiruvchi yig‘masiga teng bo‘ladi. 
Tannarxni jarayonlar bo‘yicha kalkulyatsiya qilish usulida bevosita material 
sarflar buyumni ishlab chiqarishga kiritish paytida amalga oshadi, bevosita mehnat 
xarajatlari va umumiy ishlab chiqarish sarflari ishlov berish xarajatlari deb atalgan 
24
Management Accounting for Business Decisions, 2