71
came up to them (A.Christie).
Mr.P. anxious to escape, said to Colonel M.
(A.Christie).
Being an invalid, he gets easily upset and worried (A.Christie).
True to his ingrained belief that the gentry didn’t let you down, Mrs.B. immediately
moved to the door (A.Christie) .
…. to pick her up and carry her perhaps for
the rest of his life, haunted by the knowledge, the unspoken blackmail, that, if
he dropped her, it would certainly be to kill her (A.Christie).
Yuqorida ta‟kidlangan gaplardan tashqari lingvistik adabiyotda hali
yoritilmagan ingliz tilidagi ajratilgan aniqlovchilarni ko‟rsatish lozim. Biz
bu yerda
to‟ldiruvchiga aloqador bo‟lgan biroq uning tarkibiy qismi bo‟lmagan ajratilgan
aniqlovchilarni nazarda tutmoqdamiz. Masalan:
Once again he heard footsteps
approaching.
Rapid
and
impatient
(footsteps).
Shunga
o‟xshash
konstruksiyalarni maksimal darajada ajratilgan bo‟lak deb atash mumkin. Shunday
bo‟lsa-da, uning mustaqilligi ifoda jihati bilan cheklanadi (talaffuz, lokalizatsiya)
chunki mazmun jihatidan u butunlay gapning asosiy qismi bo‟lagiga bog‟liqdir.
Uzoq to‟xtam shunga o‟xshash ajratilgan bo‟lakni bir
qadar mustaqil sintaktik
birlikka aylantirishga imkon tug‟diradi chunki nuqta butun gapning strukturasini
shaklan va tubdan o‟zgartiradi. Ingliz tilida maksimal darajada ajratilgan
konstruksiyalar sifatida nafaqat aniqlovchi balki gapning boshqa bo‟laklari ham
yuzaga chiqadi. Masalan:
It was a meeting, in fact, to which attention must not
be called. A guilty meeting.
II guruhni kengaytirilgan izohlovchilar tashkil
qiladi va ular nafaqat
predmetning belgisini bildirishadi balki unga yangi nom ham beradi.
Izohlovchining asosiy bo‟lagi yoki ot yo nutqning otlashgan bo‟lagi hisoblanadi.
Izohlovchi va izohlovchi bo‟lakning chegara kategoriyalarining struktural tahlili
ularni butkul boshqalardan ajratish imkonini beradi. Transformatsion potensialning
va old qo‟shimchali transformatsiya farqlarining o‟rnatilishi zamonaviy ingliz
tilida ikki mustaqil sintaktik kategoriya haqida gapirish imkoni beradi.
37
37
С.Н.Козлова. Утогняюшие гленк предложения как синтаксическая категория в современнаи англискийким
языке. Научная конференция “Проблемы синхронного изучения грамматического старая языка”. Тежы
докладов и сообщений. 1-й МГПИНЯ ит. М.Тореза, М. 1965, стр. 99-101.
72
Kesimning otga oid qismiga tegishli izohlovchining asosiy a‟zosining artiklli
rasmiylashtirilishi undagi predikativ belgilar mavjudligini tasdiqlaydi:
Do'stlaringiz bilan baham: 
