Oʻzbekiston respublikasi oliy va oʻrta

Bozor segmentasiyasining asosiy tamoyillari

Bozor segmentasiyasining tamoyillari quyidagilardir:

• 
  Geografik tamoyil;
  
• 
  Ijtimoiy – iqtisodiy;
  
• 
  Psixografik tamoyil;
  
• 
  Demografik tamoyil;
  
• 
  Xulq-atvor tamoyili;
  
• 
  Xolat tamoyili.
  

Quyidagi – rasmda xaridorlarga farab bozorni segmentasiyalash mezonlari keltirilmoqda.

Geografik:

• 
  hudud
  
• 
  shaxar
  
• 
  qishloq
  
• 
  iqlim va boshqalar
  

Ijtimoiy-iqtisodiy:

• 
  daromad
  
• 
  ma’lumoti
  
• 
  mutaxassisligi va boshqalar
  

Psixografik:

• 
  hayot tarzi (stil)
  
• 
  innovatsiyaga (yangilikka)intilish
  
• 
  guruh motivatsiyasi va boshqalar
  

Holat:

• 
  kam xarajatliligi
  

(foydaliligi)

• 
  imtiyozliligi
  
• 
  qulayligi va boshqalar
  

Xulq-atvori:

• 
  firmaga nisbatan ishonchi
  
• 
  prestij darajasi
  
• 
  tovarga nisbatan
  

ixlosi

• 
  tez-tez iste’mol qilinishi va boshqalar
  

7.2-rasm. Xaridorlarga qarab bozorni segmentasiyalash mezonlari

Geografik tamoyil orqali bozorni joylashuvi, aholining soni va zichligi, tijorat faoliyatining tuzilishi, hududni rivojlanish dinamikasi, inflyasiya darajasi, huquqiy cheklashlar hisobga olinadi.
Psixografik tamoyil natijasida hayot tarzi, shaxsning tipi kabi hisobga olinib, turmush - tarzi shaxsning oʻz faoliyatida, qiziqishlarida, qat'iyatida va e'tiqodlarida oʻz aksini topadi. Shaxsning turi esa, hayotdan mamnun, melanxolik, oʻzgalardek ish kuruvchi, oʻzbilarmon va boshqa hislatlarda boʻlishi mumkin.
Demografik tamoyillarda oilani soni va sifat tarkibi, oilaning hayotiylik davri bosqichi, millati kabilar inobatga olinadi hamda bozor segmentasiyasining asosiy tamoyillaridan biri hisoblanadi.
Ijtimoiy – iqtisodiy tamoyillarda daromadlilik darajasi, mashgʻulot turi, ma'lumoti, mutaxassisligi va boshqalar hisobga olinadi.
Xulq-atvor tamoyili orqali xarid qilishga yoʻl, foydalanuvchi maqomi, iste'mol jadalligi, bogʻlanib qolish darajasi, tovar haqida ma'lumot berish, tovarga boʻlgan munosabati hisobga olinadi.
Holat tamoyilida tovarning foydaliligi, imtiyozlari, qulayligi va boshqalar inobatga olinadi.

2.