O’zbеkiston rеspublikasi qishloq


АНДИЖОН ҚИШЛОҚ ХЎЖАЛИК ИНСТИТУТИ


Download 250.02 Kb.
Pdf ko'rish
bet3/10
Sana05.01.2022
Hajmi250.02 Kb.
#209552
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10
Bog'liq
kasb psixologiyasining ilmiy tadqiqot metodlari

АНДИЖОН ҚИШЛОҚ ХЎЖАЛИК ИНСТИТУТИ 

harakatlar  bo’yicha  tizim  vujudga  keltirish,  ulardagi  o’zgarishlarga  binoan  muayyan 

ketma – ketlikda joylashtirish); 

- A.K.Gostevning xronokartasi (ikki yoki uch marta yarim soatdan smenada va 

smenadan keyin tekshiruv o’tkazish); 

-  talabalarda  dars  boshida,  o’rtasida  va  oxirida  yoki  boshqa  vaziyatlarda: 

yordamchi yumush bilan shug’ullanish holati, dam olish, uyqu va shu kabilar. 

Kuzatish  metodining  bir  necha  xil  shakllari  mavjud  bo’lib,  vazifalariga  qarab 

ularning har biridan foydalanish mumkin: aralashib yashirin kuzatish, kuzatiluvchining 

psixologik portretini yaratish, aralashib oshkora kuzatish (o’smirlarda yuqori natijalar 

beradi), xulq - atvor portretini tahlil qilish va hokazo. 

Kuzatilgan ob’ektni qayd qilishning turlari va vositalari mavjuddir: kundaliklar, 

foto,  video,  kinoapparatlarning  mahsullari,  voqelikning  musavvir  tomonidan  faktik 

ifodalanishi, ta’kidlovchi, ta’birlovchi, umumlashtiruvchi xususiyatlar majmuasi. 

Kuzatish  natijalarini  umumlashtirishda  ma’lumotlar  miqdor  va  sifat  jihatidan 

tahlil  qilinadi,  tajriba  yakunlari  bo’yicha  g’oyalar,  umumlashmalar,  xossalar, 

qonuniyatlar, mexanizmlar, holatlarning ilmiy psixologik talqini amalga oshiriladi. 

Kuzatish  yakunida  to’plangan  ma’lumotlar  ilmiy  hisobat  sifatida  muayyan 

qoidalarga  asoslangan  holda  quyidagi  tartibda  joylashtiriladi:  kirish,  metodikalarning 

tasnifi,  natijalarning  bosqichma  –  bosqich  tahlili,  ularning  muhokamasi, 

izlanishlarning  xotimasi  va  xulosalari,  amaliy  xususiyatga  ega  bo’lgan  tavsiyalar, 

ko’rsatmalar  berilishi,  foydalaniladigan  adabiyotlar  ro’yxati  va  nihoyat  ilovalar  (har 

bir qism o’ziga xos yakunlangan, tugallangan ma’no anglatishi lozim). 

Kuzatish metodi yordami bilan hatto nizoli (konfliktli) vaziyatlarni kuzatish ham 

mumkin.  Nizoli  vaziyatlar  turli  –  tuman  bo’lishidan  qat’i  nazar  kuzatish  jarayonida 

ushbu holatlarga e’tibor berish zarur: nizoning mohiyatiga kirish, nizoning kuchayishi, 

uning  tashqi  va  ichki  omillari,  nizoni  pasaytirishga  qaratilgan  ta’sir  o’tkazuvchi 

vositalardan  foydalanganlik,  nizo  yechimining  topilishi,  nizoli  vaziyat  bartaraf 

qilingandan keyingi psixologik holatning tasnifi. 

Kuzatish  jarayonida  R.Beylzaning  interaktsiya  metodikasini  (bahs,  munozara 

jarayonida o’zaro ta’sir o’tkazish imkoniyatini aniqlash uchun) qo’llash ijobiy natijalar 

beradi: 


umumiy muammo mohiyatiga guruh a’zolarini yo’naltirish; 

guruh a’zolari tomonidan muammoni yechish yo’llarini baholash; 



bahs (munozara, diskussiya) jarayonini nazorat qilish

umumiy fikrga kelish uchun guruhiy qaror qabul qilish; 



muammo  yechimiga  erishishdagi  guruh  a’zolarining  birdamligi  va 

hamjihatligi. 

Kuzatish  yakunlari  bo’yicha  umumpsixologik  xulosalar  chiqarish,  milliy, 

etnopsixologik, hududiy xususiyatlarni qat’iy ravishda sharhlash, yosh davrlari, jinsiy 

xususiyatlariga taalluqli mulohazalar bildirish – psixologik bilimlarning boyishiga olib 





Download 250.02 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling