O‘zbekiston respublikasi sportni rivojlantirish vazirligi jismoniy tarbiya va sport bo‘yicha mutaxassislarni qayta tayyorlash va malakasini oshirish instituti

Chug‘urchuq uyasi 
Bolalar maydonchaning turli joylariga aylana chizadilar yoki ular 
arg‘amchilardan qilinadi. Bu chug‘urchuq uyasi bo‘lad bir chug‘urchuq inida esa 
bir juft qush turadi. O‘ynaydigan bolalar soni toq bo‘ladi. Bitta qush insiz qoladi. 
Bolalar chug‘urchuqlarni aks ettirib, maydoncha bo‘ylab xil yo‘nalishda 
yuguradilar (uchadilar). Tarbiyachi “Chug‘urchuqlao uchib keldilar!” deyishi bilan 
ular inga qarab yugurishadi. Bolalar xohlagan aylanani egallashi mumkin. Bitta 

---

152 
o‘yinchi kechikib qolsa, u joysiz qoladi va yutqizgan hisoblanadi. Hamma 
chug‘urchuqlar aylanaga (har bir doiraga ikki kishidan) joylashib olganlaridan 
keyin tarbiyachi: “Chug‘urchuqlar ketadi!” deydi. Shunda hamma o‘yinchilar 
doiradan chiqib va yana maydon bo‘ylab yugurishadi. O‘yin yana ettiriladi. 
O‘yinning qoidasiga ko‘ra tarbiyachi “Chug‘urchuqlar uchib keldilar!” 
deganidan keyin bolalar faqat chug‘urchuq inidan egallashi mumkin. Indan 
faqatgina tarbiyachi “Chug‘urchuqlar ketyapti!” deganidan keyin uchib chiqish 
mumkin. Bitta faqatgina ikkita o‘yinchi turishi mumkin. 
Kapalak tutish 
Tarbiyachi to‘rtta o‘yinchini tanlab oladi, bu bolalar kapalak tutqichni ushlab 
turadilar. Qolgan o‘yinchilar — kapalaklar bo‘ladi. Bolalar qo‘llarida kapalak 
tutqich bilan chetda turadi. Tarbiyachi ularning yoniga tutilgan kapalaklar uchun 
joy tortadi. Tarbiyachi “Uchinglar!” deyishi bilan hamma kapalaklar maydon
bo‘ylab yugurib ketadilar “Tut!” signali bo‘yicha bolalar qo‘llaridagi kapalak 
tutqich bilan kapalakni tutadi, ya’ni ikkita bola qo‘llarini kapalak atrofida 
birlashtirib va so‘ngra uni kelishib olingan joyga olib boradi. Ular tutilgan 
kapalakni olib borayotgan vaqtda tarbiyachi: “Kapalaklar, gullarga qo‘ning” — 
deydi. Kapalaklar tezda cho‘qqayib o‘tiradilar. “Uchib keting!”—signali bo‘yicha 
kapalaklar qaytadan uchib ketadilar. 3-5 ta kapalak tutilgandan so‘ng ko‘p kapalak 
tutgan bolalar rag‘batlantiriladi. Keyin esa boshqa bolalarga kapalak beriladi. 
O‘yin yana davom ettiriladi.