Oʻzbekiston respublikasining soliq kodeksi (Yangi tahriri) Oʻzbekiston Respublikasining

379-modda. Jismoniy shaxslarni soliq solishdan ozod etish 
Quyidagilarning daromadlariga soliq solinmaydi: 
1) chet davlatlar diplomatik vakolatxonalarining boshliqlari va xodimlari, konsullik 
muassasalarining mansabdor shaxslari, ularning oʻzlari bilan birga yashaydigan oila aʼzolari, agar 
ular Oʻzbekiston Respublikasining fuqarosi boʻlmasa - Oʻzbekiston Respublikasidagi 

---

manbalardan olinadigan, diplomatlik va konsullik xizmati bilan bogʻliq boʻlmagan 
daromadlaridan tashqari barcha daromadlari boʻyicha; 
2) chet davlatlar diplomatik vakolatxonalari va konsullik muassasalarining maʼmuriy-texnik 
xodimlari hamda ularning oʻzlari bilan birga yashaydigan oila aʼzolari, agar ular Oʻzbekiston 
Respublikasi fuqarosi boʻlmasa yoki Oʻzbekiston Respublikasida doimiy yashamasa, - 
Oʻzbekiston Respublikasidagi manbalardan olinadigan, diplomatlik va konsullik xizmati bilan 
bogʻliq boʻlmagan daromadlaridan tashqari barcha daromadlari boʻyicha; 
3) chet davlatlarning diplomatik vakolatxonalariga, konsullik muassasalariga xizmat 
koʻrsatadigan xodimlar tarkibiga kirgan shaxslar, agar ular Oʻzbekiston Respublikasi fuqarosi 
boʻlmasa yoki Oʻzbekiston Respublikasida doimiy yashamasa - oʻz xizmati yuzasidan oladigan 
barcha daromadlari boʻyicha; 
4) chet davlatlar diplomatik vakolatxonalari va konsullik muassasalari xodimlarining 
uylarida ishlovchilar, agar ular Oʻzbekiston Respublikasining fuqarosi boʻlmasa yoki Oʻzbekiston 
Respublikasida doimiy yashamasa - oʻz xizmati yuzasidan oladigan barcha daromadlari boʻyicha; 
5) xalqaro nohukumat tashkilotlarining mansabdor shaxslari - agar ular Oʻzbekiston 
Respublikasining fuqarosi boʻlmasa, ularning ushbu tashkilotlarda olgan daromadlari boʻyicha. 
380-modda. Ayrim toifadagi soliq toʻlovchilarning 
jami daromadini kamaytirish 
(1-q.)
Quyidagi soliq toʻlovchilar soliq solishdan qisman (daromadlar qaysi oyda olingan 
boʻlsa, oʻsha oyda har bir oy uchun mehnatga haq toʻlashning eng kam miqdorining 1,41 baravari 
miqdoridagi daromadlar, ushbu qismning 3-bandida koʻrsatilgan shaxslar uchun esa mehnatga haq 
toʻlashning eng kam miqdorining 3 baravari miqdoridagi daromadlar boʻyicha) ozod etiladi: 
(OʻzR 
05.05.2022-y. OʻRQ-767-son Qonuni tahriridagi xatboshi) (Oldingi tahririga qarang) 
1) "Oʻzbekiston Qahramoni", Sovet Ittifoqi Qahramoni, Mehnat Qahramoni unvonlariga 
sazovor boʻlgan shaxslar, uchala darajadagi Shuhrat ordeni bilan taqdirlangan shaxslar. Bu imtiyoz 
tegishincha "Oʻzbekiston Qahramoni" unvoni berilganligi toʻgʻrisidagi guvohnoma, Sovet Ittifoqi 
Qahramoni, Mehnat Qahramoni daftarchalari, orden daftarchasi yoki mudofaa ishlari boʻyicha 
boʻlimning maʼlumotnomasi asosida beriladi; 
2) urush nogironlari va qatnashchilari, shuningdek doirasi qonunchilik bilan belgilanadigan, 
ularga tenglashtirilgan shaxslar. Mazkur imtiyoz urush nogironining (qatnashchisining) tegishli 
guvohnomasi yoki mudofaa ishlari boʻyicha boʻlimning yoxud boshqa vakolatli organning 
maʼlumotnomasi asosida, nogironligi boʻlgan boshqa shaxslarga (qatnashchilarga) nogironligi 
boʻlgan shaxsning (qatnashchining) imtiyozlarga boʻlgan huquqi toʻgʻrisidagi guvohnomasi 
asosida beriladi; 
(OʻzR 17.05.2022-y. OʻRQ-770-son Qonuni tahriridagi band) (Oldingi tahririga 
qarang) 
3) bolalikdan nogironligi boʻlgan shaxslar, shuningdek I va II guruh nogironligi boʻlgan 
shaxslar. Bu imtiyoz pensiya guvohnomasi yoki tibbiy-ijtimoiy ekspert komissiyasining 
maʼlumotnomasi asosida beriladi; 
(OʻzR 17.05.2022-y. OʻRQ-770-son Qonuni tahriridagi band) 
4) sobiq SSSRni, Oʻzbekiston Respublikasining konstitutsiyaviy tuzumini himoya qilish 
yoxud harbiy xizmatning yoki ichki ishlar organlaridagi va Oʻzbekiston Respublikasi Milliy 
gvardiyasidagi xizmatning boshqa majburiyatlarini bajarish chogʻida yaralanganligi, kontuziya 
yoki mayib boʻlganligi oqibatida yoxud frontda boʻlish bilan bogʻliq kasallik tufayli halok boʻlgan 
harbiy xizmatchilarning hamda ichki ishlar organlari, Oʻzbekiston Respublikasi Milliy gvardiyasi 
xodimlarining ota-onalari va beva xotinlari (beva erlari). Bu imtiyoz "Halok boʻlgan askarning 
beva xotini (beva eri, onasi, otasi)" yoki "Ichki ishlar organlari halok boʻlgan xodimining beva 
xotini (beva eri, onasi, otasi)", "Oʻzbekiston Respublikasi Milliy gvardiyasi halok boʻlgan 
xodimining beva xotini (beva eri, onasi, otasi)" shtampi qoʻyilgan yoxud pensiya guvohnomasini 
bergan muassasa rahbarining imzosi va ushbu muassasa muhri bilan tasdiqlangan tegishli yozuvli 
pensiya guvohnomasi asosida beriladi. Agar mazkur shaxslar pensioner boʻlmasa, imtiyoz ularga 

---

sobiq SSSR Mudofaa vazirligi, Davlat xavfsizlik qoʻmitasi yoki Ichki ishlar vazirligining, 
shuningdek Oʻzbekiston Respublikasi Mudofaa vazirligi, Davlat xavfsizlik xizmati, Ichki ishlar 
vazirligi, Favqulodda vaziyatlar vazirligi, Milliy gvardiyasi, Oʻzbekiston Respublikasi Prezidenti 
Davlat xavfsizlik xizmati, Oʻzbekiston Respublikasi Davlat bojxona qoʻmitasining tegishli 
organlari va boshqa harbiy xizmat nazarda tutilgan idoralar tomonidan berilgan harbiy 
xizmatchining yoki ichki ishlar organlari va Oʻzbekiston Respublikasi Milliy gvardiyasi 
xodimining halok boʻlganligi toʻgʻrisidagi maʼlumotnoma asosida beriladi. Sobiq SSSRni, 
Oʻzbekiston Respublikasining konstitutsiyaviy tuzumini himoya qilish yoxud harbiy xizmatning 
yoki ichki ishlar organlaridagi va Oʻzbekiston Respublikasi Milliy gvardiyasidagi xizmatning 
boshqa majburiyatlarini bajarish chogʻida yoxud frontda boʻlish bilan bogʻliq kasallik tufayli 
halok boʻlgan harbiy xizmatchilarning yoki ichki ishlar organlari va Oʻzbekiston Respublikasi 
Milliy gvardiyasi xodimlarining beva xotinlariga (beva erlariga) imtiyoz faqat ular yangi nikohdan 
oʻtmagan taqdirda beriladi; 
(OʻzR 29.10.2021-y. OʻRQ-726-son Qonuni tahriridagi band) 
(Oldingi tahririga qarang) 
5) ikki va undan ortiq oʻn olti yoshga toʻlmagan bolalari bor yolgʻiz onalar. Bu imtiyoz har 
bir bola uchun fuqarolik holati dalolatnomalarini yozish organlari tomonidan taqdim etiladigan 
maʼlumotnoma asosida beriladi; 
6) ikki va undan ortiq oʻn olti yoshga toʻlmagan bolalari bor hamda boquvchisini 
yoʻqotganlik uchun pensiya olmaydigan beva ayol va beva erkaklar. Bu imtiyoz erning (xotinning) 
vafot etganligi toʻgʻrisidagi guvohnoma, bolalar tugʻilganligi toʻgʻrisidagi guvohnomalar, yangi 
nikohdan oʻtmaganlik hamda Oʻzbekiston Respublikasi Moliya vazirligi huzuridagi budjetdan 
tashqari Pensiya jamgʻarmasi tuman (shahar) boʻlimining boquvchisini yoʻqotganlik uchun 
pensiya olinmasligi haqidagi maʼlumotnomasi taqdim etilgan taqdirda beriladi; 
7) bolaligidan nogironligi boʻlgan shaxs, doimiy parvarishni talab etadigan farzandi bilan 
birga yashab, uni tarbiyalayotgan ota yoki ona. Bu imtiyoz pensiya guvohnomasi yoki sogʻliqni 
saqlash muassasasining doimiy parvarish zarurligini tasdiqlovchi tibbiy maʼlumotnomasi asosida 
beriladi. 
(2-q.)
Ushbu moddada nazarda tutilgan soliq imtiyozlari tegishli hujjatlar taqdim etilgan 
taqdirda qoʻllaniladi. 
(3-q.)
Soliq imtiyoziga boʻlgan huquq kalendar yil davomida vujudga kelgan taqdirda, soliq 
imtiyozi unga boʻlgan huquqlar vujudga kelgan paytdan eʼtiboran qoʻllaniladi. 
(4-q.)
Agar soliq toʻlovchi ushbu moddada nazarda tutilgan bir nechta asos boʻyicha soliq 
imtiyoziga doir huquqqa ega boʻlsa, unga xohishiga qarab faqat bitta soliq imtiyozi beriladi. 
(5-q.)
Soliq imtiyozini qoʻllash soliq toʻlovchining asosiy ish (xizmat, oʻqish) joyi boʻyicha, 
asosiy ish joyi mavjud boʻlmagan taqdirda esa - yashash joyidagi soliq organlari tomonidan jami 
yillik daromad toʻgʻrisidagi deklaratsiya asosida soliqni hisoblab chiqarish chogʻida amalga 
oshiriladi. Soliq imtiyoziga boʻlgan huquq yoʻqotilgan taqdirda, soliq toʻlovchi imtiyozga boʻlgan 
huquqni yoʻqotgan paytidan eʼtiboran oʻn besh kun ichida bu haqda undan soliqni ushlab 
qoladigan yuridik shaxsga maʼlum qilishi kerak. 
(6-q.)
Ushbu moddaning birinchi qismida sanab oʻtilgan soliq imtiyozlari soliq toʻlovchining 
foizlar va dividendlar tarzida olingan daromadlariga, shuningdek mol-mulkni ijaraga 
topshirishdan olingan daromadlariga nisbatan ham tatbiq etiladi. Agar foizlar va dividendlar asosiy 
ish joyi boʻyicha hisoblansa, soliq imtiyozini qoʻllash asosiy ish joyi boʻyicha amalga oshiriladi. 
Agar foizlar va dividendlar asosiy boʻlmagan ish joyi boʻyicha hisoblansa, soliq imtiyozi jami 
yillik daromad toʻgʻrisidagi deklaratsiya asosida jismoniy shaxslardan olinadigan daromad 
soligʻini hisoblab chiqarish chogʻida soliq toʻlovchining yashash joyidagi soliq organlari 

---

tomonidan qoʻllaniladi. Shunga oʻxshash tartib mol-mulkni ijaraga berishdan olingan 
daromadlarga nisbatan ham qoʻllaniladi.