O’zbekiston respulikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi farg’ona davlat universiteti tarix fakulteti

Jiz’ya	Jizya	Жизья
dastlab Arab xalifaligida,keyinchalik boshqa musulmon davlatlarida shariat me’yorlariga ko’ra musulmon bo’lmagan fuqarolardan olinadigan jon solig’i. Jiz’ya balog’atga yetganlardan olingan. Qariyalar va ayollar, bolalar, qul va gadoylar jiz’yadan ozod etilgan.
Kadivar	Kadivar	Кадивар	Qishloq zirotkor jamoasining feodal dehqonlarga qaram bo’lib qolgan, yersiz,qullik asoratiga tushirilgan qismi.
Kashovarz	Kashovarz	Кашоварз	ilk o’rta asrlardagi oddiy, erkin ziroatchi qo’shchilar.
Ushr	Ushr	Ушр	Musulmon mamlakatlarida idora ishlari uchun daromadning 1/10 hajmida natura shaklida undirilgan soliq. Ushr solig’i har yili dehqonchilik, chorvachilik, baliqchilik mahsulotlari va boshqalardan olingan.
Zakot	Zakat	Закят	(arabcha–tozalanish)–islom dinining besh asosiy talablaridan biri bo‟lib, mol-mulk va daromaddan beriladigan sadaqa, hayr-ehson, soliq. Shariatga muvofiq, muayyan boylikka ega bo’lgan katta yoshdagi musulmon zakot beradi. Zakot miqdori pul daromadlarining qirqdan bir ulushiga teng. Dehqonlar va chorvadorlardan olinadigan zakot miqdori birmuncha yuqori bo’lgan. Zakot kambag‟allar,yetim-yesirlar, kasallar va hech kimi yo’q ayollar o‟rtasida taqsimlanishi lozim bo‟lgan.