O'zbekiston tarixi


Погорелский И.В. История Хивинской революции и Хорезмской Народной


Download 6.43 Mb.
Pdf ko'rish
bet280/563
Sana02.06.2024
Hajmi6.43 Mb.
#1833543
1   ...   276   277   278   279   280   281   282   283   ...   563
Bog'liq
a Sagdullayev uzb tarix

1
Погорелский И.В. История Хивинской революции и Хорезмской Народной 
Советской Республики (1917-1924. - Ленинград. Изд-во Ленинградского университета, 
1984, 177-bet.
2
Bilolov 
G.M. Xorazmda Xalq maorifi taraqqiyoti. - Т.: O'qituvchi, 1969, 10-bet. 
3
0‘zbekiston SSR tarixi. To‘rt jildlik. Uchinchi jild. /Bosh muharrir I.M.Mo'minov/.-
Т.: Fan, 1971, 651-bet. 
4
 Икромов А. Избранные труды. В 3-х томах. Т.1 - Т.: Узбекистан, 1972, 292-bet. 
384


yilidagi 913 tadan 1940-41 o„quv yilida 5448 taga yetadi. Shunga muvofiq 
sur'atda ulardagi o„quvchilar soni ham 77,1 ming kishidan 1315,1 ming 
kishiga ko„paydi. 
Ammo bu keltirilgan raqamlar ostida jiddiy nuqsonlar ham mavjud edi. 
Yangi turdagi Sho„ro maktablariga mahalliy tub yerli aholi dastlabki yillarda 
begonasirab qaradi va o„z farzandlarini bunday maktablarga o„qishga 
berishni istamadi. Ikkinchidan esa Sho„rolar ham 7-10 yashar o„g„il va qiz 
bolalami ulaming «... ajdodlaridan biri savdogar, do„kondor yoki shu 
zayldagi kishi boiganligi uchungina ulami... maktablardan chiqarib...» 
yuborar edilar
1
. Natijada juda ko„plab yigit va qizlar maktablarda o„qish 
imkoniyatidan mahrum boidilar. Jumladan, 0„zbekiston bo‟yicha 1925-yilda 
8 yoshdan 16 yoshgacha boigan bolalaming 5,7 foizi, ya‟ni 967 ming 
boladan 55.291 nafari o„qishga tortilgan. 1926-yilda esa bu ko„rsatgich 8 
foizni tashkil etgan xolos
2
. Buxoro viloyatida 1927/28 o„quv yilida 8-12 
yoshli bolalaming faqat 5 foizigina o„qishga jalb qilingan
3
. Viloyat 
shaharlarida esa bu ko„rsatkich 52 foizga teng boigan. Hatto 1937/38 o„quv 
yilida ham 8-11 yoshli bolalardan 0„zbekiston bo„yicha 69.4 ming kishi 
o„qishga jalb qilinmagan
4

1924/25 o„quv yilida umumtaiim maktablarida 2.7 ming o„qituvchi dars 
bergan boisa, 1940-41 o„quv yilida ulaming soni 36.7 ming kishini tashkil 
etdi. Albatta Sho„ro hukumati idoralari tomonidan tayyorlangan va maium 
ma‟noda ko„pirtirib ko„rsatilgan bu statistik maiumotlar o„sha davrda maorif 
tizimidagi taiim va tarbiya jarayonida mavjud boigan kamchilik va 
nuqsonlami inkor eta olmaydi. 
Jumladan, Respublika maktablarini o„qituvchi-pedagoglar bilan 
ta‟minlashda ham jiddiy kamchilik va nuqsonlar boigan. Agar 1937- yilda 
maktablarda 1984 ta o„qituvchi yetmagan boisa, 1938-yilda bu ko„rsatgich 
7738 kishini va 1939-yilda esa 13591 kishini tashkil etgan
5


Download 6.43 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   276   277   278   279   280   281   282   283   ...   563




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling