O'zbekiston tarixi

1
 Gorbachev M. S. «Qayta qurish va yangicha fikrlash», 16-bet. 
566 

---

Birinchidan, 
sobiq Ittifoq yagona xo„jalik kompleksi boisa-yu 
«turg„unlik» kasali Ittifoqni o„z domiga tortib 0„zbekistonni chetlab 
o„tdimi? Inson kasallanib vujudining harorati oshibdi-yu harorat 
insonning yo qoii, yoki oyogiga o„z ta‟sirini o„tkazmapti, deyish kabi 
mantiqsizlik emasmi?
Ikkinchidan, 
0„zbekiston 
sobiq 
Ittifoq 
yagona 
xo„jalik 
kompleksining bir bo„lagi bo„lganda ham, uning oddiy bir boiagi emas, 
balki mustamlaka tazyiqiga olingan, hamma tomonlama Markazga qaram 
va tobe bo„lagidir. Bas shunday boigach, Ittifoq turg„unlik botqog„iga 
botgan ekan, 0„zbekiston qanday qilib chetda qoladi? Albatta, bunday 
da‟volaming asossizligini o„jar dalil va faktlar batamom inkor etadi. 
0„zbekistonda ham iqtisodiy bo„hron va turg„unlik, ayniqsa, 80-yillarda 
o„zining butun bo„yi-basti bilan amal qilganligini ko„rsatadi. Biz 
0„zbekistondagi vaziyatning yalpi ijtimoiy mahsulot ishlab chiqarish va 
aholi jon boshiga milliy daromad taqsimotining Ittifoqdagiga qaraganda 
bir necha barobar orqada bo„lganligini ko„ramiz. Masalan, 80-yillarda 
0„zbekiston kishi boshiga yalpi ijtimoiy mahsulot ishlab chiqarish 
bo„yicha Ittifoqda oxirgi o„rinlardan birida boigan, aholi jon boshiga 
milliy daromad ishlab chiqarish bo„yicha esa Ittifoqdagi o„rtacha 
darajadan ikki hissa
1
past boigan. 1976-1986-yillar mobaynida 
0„zbekistonning mamlakat milliy daromadiga qo„shadigan hissasi amalda 
ko„paymadi
2
.
Farg„ona viloyatida 1982-yilda 8 ta sanoat korxonasi mahsulot 
realizatsiya qilish rejasini bajarmadi, beshdan bir korxona tovar 
mahsuloti ishlab chiqarish hajmini 1981-yil darajasiga yetkaza olmadi. 
Viloyatning 29 korxonasi mehnat unumdorligini oshirish bo„yicha 1981-
yilgi ko„rsatkichdan ham orqada qolib ketdi, yettita korxona bu boradagi 
rejani eplay olmadi
3
.
Sanoatda mehnat unumdorligi masalasiga kelsak, 0„zbekistonda bu 
ko„rsatgich Ittifoq darajasining atigi 40 foiziga teng edi, xolos. Qishloq 
xo„jaligida esa mehnat unumdorligi umum Ittifoqning o„rtacha 
ko„rsatgich darajalaridan ikki barobar
4
kam boigan. Bu shunga olib 
keldiki, ishlab chiqarish sur‟atlari ilgarilash o„miga