O'zbekiston tarixi
0‘zR. MDA, 17-fond, 1-ro‘yxat, 45-ish, 6-varaq
Download 6.43 Mb. Pdf ko'rish
|
a Sagdullayev uzb tarix
|
1
0‘zR. MDA, 17-fond, 1-ro‘yxat, 45-ish, 6-varaq. 2 Farg'ona viloyati Davlat arxivi, 335-fond, 1-ro‘yxat, 44-ish, 45-varaq. 3 Ali Bodomchi. Turkiston Milliy istiqlol harakati va Anvar Posho. 1-jild. Qo'rboshilar. - Anqara. 1975,6-bet. 4 0‘sha manba s O‘sha manba 104 siyosiy mazmun kasb etdi. Shuni ta‟kidlash lozimki, 1919-1920- yillarga kelib Farg„onada qaroqchilik emas, balki o„ziga xos Xalq isyoni vujudga keldi. To„rt yil mobaynida biz bu harakatga hatto to„g„ri baho berishni ham bilmadik, u xalq qo„zg„oloni bo„lgani holda biz uni bosmachilik deb atadik. Bosmachilik mohiyatan talonchilik degan ma‟noni bildirardi, bizning ushbu harakatga bergan noto„g„ri ta‟rifimiz masalani hal etishda noto„g„ri yondoshuvlarga olib keldi. Va alal-oqibat to„rt yil davomida biz bu harakatning biror bir jihatini tugata olmadik. Sho„ro hukumati tobora kuchayib borayotgan bu qo„zg„olonga yuzma- yuz kelganida, bu qo„zg„olon yirik shaharlarda yanada mustahkamlandi va Sho„ro hukumatiga qarshi kurash olib bordi» 1 . Turkiston o„lkasi xalqlarining qizil saltanat mustamlakachiligi va rus shovinizmiga qarshi boshlangan milliy ozodlik va istiqlol uchun kurashining sabablari to„g„risida yozma manbalarda har xil qarash, g„oya va fikrlarga duch kelamiz. Albatta, mazkur masala bo„yicha qalam tebratuvchi har bir shaxs qaysi millatga, qaysi siyosiy guruh va g„oyaviy dunyoqarashga mansubligiga va kimning buyurtmasi va topshirig„ini bajarayotganligiga qarab ijod qiladi va fikrlaydi. Jumladan, P.Alekseenko o„zining 1931-yilda chop ettirgan «Chto takoe bosmachestvo?» kitobida bosmachilikning kelib chiqishiga asosiy sabab qilib paxtani musodara etish haqidagi Kolesov dekreti oqibati natijasi o„laroq yuzaga kelgan ishsizlik deb baholaydi. Bu fikr-xulosaga harbiy tarixchi D.Zuyev ham qo„shiladi 2 . Ammo bu mualliflar milliy ozodlik va istiqlol urushining asl mohiyati va sababini ochishdan o„zlarini chetga oladilar. «0„zbekiston SSR tarixi» (Uchinchi jild.), «0„rta Osiyo Kommunistik tashkilotlarining tarixi» kitoblarida, 0„.Sh.Inoyatovning «0„zbekistonda Oktabr revolyutsiyasi», «Narodi Sredney Azii v borbe protiv interventov i vnutrenney kontrrevolyusii» (- М.: Misl, 1984.) monografiyalarida 0„zbekiston va sho„ro davridagi 0„zbekiston tarixiga oid barcha manbalarda, asosan, bitta g„oya ilgari suriladi: Angliya va Amerika singari imperialistik davlatlar 0„rta Osiyoni o„z asoratiga solmoqchi edilar. Shu bois ular Turkistondagi aksilinqilobiy kuchlami sho„ rolarga qarshi ko„tardilar. «0„rta Osiyo Kommunistik tashkilotlarining tarixi»da quyidagi jumlalami o„qiymiz: «Chet el imperialistlarining Download 6.43 Mb. Do'stlaringiz bilan baham: 
|