O'zbekiston tarixi
‘zR MDA, 59-fond, 1-ro‘yxat, 181 -ish, 2-varaq va orqasi
Download 6.43 Mb. Pdf ko'rish
|
a Sagdullayev uzb tarix
|
0‘zR MDA, 59-fond, 1-ro‘yxat, 181 -ish, 2-varaq va orqasi.
2 0‘sha manba, 1616-fond, 1-ro‘yxat, 27-ish, 12-varaqning orqasi. 3 0‘zR MDA, R-59-fond, 1-ro‘yxat, 162-ish, 20-varaq. 241 ga oshiradigan har bir shartnomasi, bitimi va aloqalarida mut - tasil sur‟atda uzoq kelajakka moijallangan ulug„ saltanat mustamlakachiligi manfaatlarini birinchi o„ringa qo„ydi. 1920-yil 3 noyabrda Turkkomissiya va Buxoro Respublikasining favqulodda vakillari «Harbiy siyosiy bitim» va «Buxorodagi sobiq rus ko'chma xo„jaliklari haqida muvaqqat shartnoma»ni imzolagan edilar. Bu Rossiya bilan Buxoro Respublikasi o„rtasida 1921-yil martida tuzilgan «Ittifoq shartnomasi» va «Iqtisodiy bitim» uchun asos boidi. Mazkur shartnoma, bitim g„oya bo„yicha har ikkala Respublikaning manfaatlariga xizmat qilishi va foyda keltirishi kerak edi. Amalda esa bunday boimadi. Buxoro Respublikasi Xalq Komissarlari Sho„rosi raisi F.Xo„jayev bir yarim yillik munosabatlaming yakuniy natijalarini tahlil qilib boshqacha xulosa chiqargan edi. U 1922- yil 5 aprelda Rossiya Federatsiyasi Ichki ishlar Xalq Komissari o„rinbosari L.Karaxonga yoilagan axborot xatida Rossiya bilan Buxoro o„rtasidagi o„zaro iqtisodiy munosabatlaming tenglik asosida boimayotganligiga urg„u bergan edi. Chunki ikki respublika o„rtasida tuzilgan iqtisodiy bitimga asosan tashqi savdoning barcha mahsulotlari belgilangan eksport-import rejasiga ko„ra awal Rossiyaga yuborilar, rejadan tashqari mollar Rossiya savdo idoralari orqali xalqaro bozorlarda realizasiya qilinar edi. F.Xo„jayev: «Ya‟ni hammasi Rossiya tashqi savdo tashkiloti orqali, boshqa hech qanaqa yo„l yo„q»', deb o„z noroziligini izhor qilgan edi. Buxoroda amalga oshirilgan va dekretlar bilan mustahkamlangan bir qator tadbirlar (yer, mulk, soliqlar to„g„risidagi, hukumat tarkibini o„zgartirish haqidagi va boshqa) Turkkomissiya va RKP (b) MQ ning 0„rta Osiyo Byurosi tashkilotchiligida mahalliy shart-sharoit bilan hisoblashmagan holda ro„yobga chiqariladi. Buxoro Xalq Sho„ro Respublikasi Tashqi Ishlar Noziri F. Xo„jayev va RSFSR ning Buxorodagi konsuli K.X.Yurenev bilan 1921-yil 20 noyabrda imzolangan qaror-kelishuvga binoan Buxoro Respublikasi hududida Sho„rolik tartib-qoidalarini o„matish davomida nogiron boiganlami, bu hududda joylashtirilgan va istiqomat qilayotgan barcha qizil askarlami Buxoro Xalq Sho„ro Respublikasi o„z ta‟minotiga oladigan boidi 2 . Qizil askarlaming joylardagi bezoriliklari va axloqsiz qilmishlari to„g„risida bu yerda 1 Download 6.43 Mb. Do'stlaringiz bilan baham: 
|