O’zbekiston tijorat banklarida valyuta operatsiyalarini rivojlantirish yo’llari

1-bob bo’yicha xulosa 
1-bobning birinchi bo’limida valyuta operatsiyalari mohiyati va ularni 
tasniflanishi bo’yicha ma’lumotlar berilgan. Valyuta operatsiyalari asosan valyuta 
bozorlarida amalga oshiriladi. Valyuta bozorlari deganda milliy valyuta xorijiy 
valyuta xarid qilish yoki sotish yuz beradigan va bunda valyuta kurslari ularga 
bo’lgan talab va taklif natijasida yuzaga keladigan rasmiy valyuta-moliya bozorining 
eng yirik jahon markazlari London, Nyu-York, Frankfurt, Mayn va Tokio 
hisoblanadi. Shuningdek, valyuta operatsiyalari uch xil spot valyuta operatsiyalari, 
muddatli valyuta operatsiyalari hamda svop valyuta operatsiyalari kabi turlarga 
bo’linishi hamda valyuta kursi, ularning mazmuni hamda xalqaro tajribada 
qo’llaniladigan operatsiyalar mazmuni yoritidi O’zbekiston Respublikasida esa 
valyuta munosabatlarini rivojlantirishda ko’proq muddatli valyuta operatsiyalariga 
e’tibor qaratish hamda ularni rivojlantirish lozimligi ta’kidlanib o’tildi. 

---

1-bobning ikkinchi bo’limida esa valyuta operatsiyalarni amalga oshirish 
tartibi me’yoriy huquqiy hujjatlari valyutani tartibga soluvchi organlar faoliyati bilan 
tanishib chiqildi va “Ochiq valyuta pozitsiyasi” qonuniga ko’ra ochiq valyuta 
pozitsiyasi limitlari qanday hisoblanishito’g’risidagi qonun ko’rib chiqildi. 
O’zbekistonda valyuta munosabatlarini tartibga solishni O’zbekiston Respublikasi 
Markaziy banki amalga oshiradi. Markaziy bank O’zbekiston Respublikasining 
rasmiy oltin-valyuta zahiralarini saqlaydi va uni boshqarish bilan bog’liq barcha 
operatsiyalarini amalga oshiradi.Valyuta munosabatlarini tartibga solishning ning 
huquqiy asosi bo’lmish «Valyutani tartibga solish to’g’risida»gi qonunining tarkibi 
hamda valuta operatsiyalarni nazorat qilish jarayonlari ko’rib o’tildi. Bundan 
tashqari O’zbekiston Respublikasi banklarida svop amaliyotlarining qonunin asosi 
bo’lib “O’zbekiston Respublikasi banklari tomonidan valyutaviy svop 
operatsiyalarini amalga oshirish tartibi to’g’risida”gi Nizom hisoblanadi.