Өзбекстан республикасы жоғары және орта арнаулы білім беру уәзірлігі

3.8.3. Оқушыларды еңбекке баулу мен кәсіпке бағдарлау-дың методтары.
Оқушылар қатысатын еңбек түрлері олардың жас шамасына лайық бо-луы талап етіледі
Оқушылар еңбегі дер кезінде бағаланып барылуы керек. Мадақтау яки кемшілігін көрсету методтарын қолдану керек.
Тәрбие жұмысының тәжірибесiнде оқушылардың еңбек ісiн ұйымдас-тырудың белгілі методикасы құрылған. Бұл методика еңбектi лайықты түрде жоспарлауды, еңбектi ұйымшылдықпен бастауды, еңбек процесін дұрыс ұйымдастыруды және еңбектің нәтижесін ретті түрде бағалауды қамтиды.
Оқушылардың орындайтын жұмыстары алдымен жоспарланып алына-ды. Істейтін жұмыстары оқушылардың шамасына лайық болу керек. Класс бойынша iстелетiн коллективтiк тапсырмаларды орындау үшін шағын топтар құрылдаы. Топтың жауапты ұйымдастырушылары сайланады.
Еңбек процесiн рет-ретiмен ұйымдастыру қажет. Жұмыстың ұйымдас-тырылу әдісіне қарай сол жұмысқа оқушылардың көзқарасы да, оны орын-дауы да әртүрлі болады. Оқушылардың еңбек әрекеттерiнің нәтижелi болуы үшін жарыс ұйымдастырған тиімді. Жарыстың қорытындылары хабарланып, оқушылар марапатталып тұрса, оларда еңбек етуге қызығу арта түседі.
Кәсіптік бағдар беру (профориентация) дегенiмiз – өсіп келе жатқан жас ұрпаққа өз еркімен мамандық таңдауға дайындау. Оқытушының мiндетi оқушыларға таңдаған мамандығы бойынша элементар бiлiм беру. Кәсіптiк бағдар беру бойынша төмендегі шараларды ұйымдастыру мүмкін.
5-б клас-тарда «Kiм болам?» деген тақырыпта класс сағатын, әңгіме өт-кізу, альбом дайындау.
7-8 кластарда кәсіп таңдау бойынша әңгіме өткізу, стенд дайындау, кон-курс ұйымдастыру.
9-класта ата-аналармен оқушылардың мамандық таңдауы бойынша жи-налыс өткізу, мамандық таңдау бойынша кеш өткізу, академиялық лицей жә-не кәсіптік коллеждермен танысу, өндіріс орындарына саяхатқа шығу, шы-ғарма жаздыру.


Бақылау сұрақтары:
1. Еңбек тәрбиесінің мәнін түсіндip.
2. Ақыл-ой еңбегі мен дене еңбегіне сипаттама бер.
3. Еңбек тәрбиесінің мақсаты мен міндеттері қандай?
4. Мектепте еңбек тәрбиесінің жүйесі туралы айт.
5. Еңбекке баулудың методтары қандай?