Oziq-ovqat mahsulotlari texnologiyasi

O’zg. 
Varoq 

 Varoq 
Xujjat 
Imzo 
Sana 
Donning sirtqi qatlamlariga abraziv (qaypoqqum) va po‘lat yuzali silindr bilan 
ishlov berish. 
Separator va triyerlarda ishlovdan o‘tgan donning sirtqi qismi (borozdka va 
borodka)ga chang va mikroorganizmlar yopishgan bo‘ladi. Tegirmonlarning don 
tozalash sexlarida donning ustki qatlamini tozalash vaqtida uning soqoli, murtagi hamda 
donning meva qobig‘i oqlanadi. Bu jarayonlar oqlash va tozalash uskunalarida amalga 
oshiriladi. Oqlash mashinalarida donga ishlov berishdan asosiy maqsad - undagi kul 
moddasini kamaytirish (0,03-0,05 %) hisoblanadi. 
Donning sirtqi qatlamiga oqlash uskunasi yordamida ishlov berish. 
Donga oqlash uskunalari yordamida ishlov berilganda, uning yuzasidagi 
kesakchalar maydalanib, soqolchalari ishqalanishi natijasida kamayib, murtak qismi 
ham ajratiladi. Donning ustki qatlamiga ishlov berish uchun abraziv yuzali, mashinadan 
foydalaniladi, uni don tozalash jarayonlaridan o‘tkazilgandan so‘ng chizmaga kiritiladi. 
Cho‘tkalash mashinasining ishchi qismlari 3-6 mm, bichevoy barabanning aylanishi esa 
300-325 ob.min. ga teng. Oqlash mashinalaridagi aspiratsiya jarayoni va magnit 
uskunalari qoidada talab qilingandek bo‘lishi kerak. Chunki ishlov berish jarayonida 
ajralgan don qobiqlari mashina ichida to‘planib qolishi mumkin. Magnit uskunalarini 
oqlash mashinalaridan oldin qo‘yish turli xavfli hodisalar (yong‘in)ning oldini oladi. 
Donlarning sirtqi qismiga don yuvadigan uskuna yordamida ishlov berish. 
Donlarga suv bilan ishlov berish uchun namlovchi (suvni purkab va changlatib 
beruvchi) uskunalar ishlatiladi. Mashinalarni ishlatish vaqtida quyidagilarga e’tibor 
beriladi: 
-don namligini 0,1 dan 3,5 % gacha ko‘tarish uchun zarur bo‘lgan suv sarfini 
hisoblash; 
-don ustki qismining bir tekis namlanishi. 
Don yuvish uskunasida quyidagi jarayonlar amalga oshiriladi: 
❖ donni yuvish, uning sirtqi qismini mog‘or, mikroorganizmlardan tozalash; 
❖ turli hidlarni ketkazish; 
❖ mineral chiqindilardan tozalash; 

---

14