O‘zmu xabarlari вестник нууз acta nuuz

INGLIZ TILINI CHET TILI SIFATIDA O‘RGANUVCHILARGA YOZISH KO‘NIKMASINI O‘RGATISH: O‘ZBEK 
O‘QITUVCHILAR TOMONIDAN DUCH KELINGAN QIYINCHILIKLAR DOIRASIDA 
Annotatsiya 
Til o’rganuvchilarning ham tilga, ham nutqqa oid bilimlarini oshiruvchi ingliz tilida yozish ko’nikmasi qiyin vazifa hisoblanadi. 
Shuning uchun yozish ko’nikmasi o’rgatilayotganda barcha o’qituvchilar, xususan o’zbek o’qituvchilari qiyin vaziyatlarga duch 
kelishadi. Bu izlanish o’zbek o’qituvchilari duch keladigan muammolarni yechishni maqsad qiladi. Izlanish natijalari shuni 
ko’rsatadiki, o’qituvchi duch kelayotgan muammolar sababi ichki va tashqi faktorlardir. Ichki faktorlar bu o’quvchining 
tilshunoslik mahorati, mahalliy tilining ta’siri, motivatsiya, o’qish ko’niklarini o’z ichiga oladi, tashqi faktor esa bu dars muhiti 
hamda vaqt ajrata olish hisoblanadi. Ushbu izlanish natijalari ingliz tilini chet tili sifatida o’qitish, ayniqsa yozuv ko’nikmasini 
o’rgatishni imkon qadar yaxshilashga yordam beradi.
Kalit so'zlar: lingvistik kompetentsiya, yozishni o'rgatish, ichki omil, tashqi omil. 
Kirish. Malakali ingliz tili foydalanuvchisi bo’lish 
uchun ham qabul qiluvchi (o’qish, tinglash), ham ishlab 
chiqariluvchi (yozish, gapirish) ko’nikmalariga e’tibor 
qaratish zarur. Browker(2007) yozish ko’nikmasi hayotning 
juda ko’p sohalarida kerak bo’lishini ta’kidlaydi. Masalan, 
do’stingizga xat yoki uyga vazifa sifatida insho yozishingiz 
mumkin. Maktabda esa yozuv ko’nikmasi ayni muddao, 
chunki kursdan kursga o’tish uchun siz yozma imtihonlar 
topshirasiz. Eng muhimi shundaki, o’quvchilar o’qishga davlat 
grantlari yutib olish uchun va ishga qabul qilinish uchun 
ularga yozish ko’nikmasi kerak bo’ladi.
Yozish ko’nikmasi eng kerakli jihat bo’lsa-da, 
o’qituvchilar qiyin vazifa ekanligini ta’kidlashadi. Lekin, ular 
mas’uliyati bor o’quvchilarida ushbu mahoratni shakllantirish 
uchun barcha qiyinchiliklarni yengib o’tish uchun bir necha 
faoliyatlar 
amalga 
oshirishdi. 
Masalan, 
Falastinda 
o’qituvchilarning an’anaviy o’qitish tizimi muhokama 
qilingan holatda izlanish olib borildi (Abas&Bakir, 2013). 
Ular ta’kidlashicha, an’anaviy o’qitish metodi sinfdagi passiv 
va zerikarli muhitni tashkil etadi. Uning o’rniga ular yozishga 
oid mashqlar bajarishni tavsiya etadi. Bundan tahqari yana bir 
boshqa izlanish olib borildi va u asosan an’anaviy va 
zamonaviy o’qitish tizimiga e’tibor qaratdi, masalan: ulardan