Педагогическая интеграция: методология, теория, технология : монография


Download 0.55 Mb.
bet42/114
Sana05.05.2023
Hajmi0.55 Mb.
#1431505
1   ...   38   39   40   41   42   43   44   45   ...   114
Bog'liq
978-5-8050-0674-7 (1)

Integratsiyaning amaliy darajasining asosiy xususiyati qo'llaniladigan natijani olishga bevosita e'tibor qaratishdir . ­Empirik va nazariy darajalarni manbalar va usullar (va oddiygina mos kelishi mumkin bo'lgan komponentlar bo'yicha emas), balki olingan bilimlarning tabiati bilan farqlash tavsiya etiladi [271].
Amaliy sintezning amaliy tabiati ­mazmunli integratsiyada yaqqol namoyon bo‘ladi, ya’ni ta’lim mazmuni darajasida yuzaga keladigan bilimlar sintezi, bu integratsiyaning quyidagi turlarini o‘z ichiga oladi:
a) fan ichidagi - alohida o'quv fanlari doirasida bilimlarni birlashtirish ­;
b) bi-pub'ekt - faktlar, tushunchalar, ikkita sub'ektning tamoyillari sintezi;
v) ko'p predmetli - uch yoki undan ortiq fanlarning tarkibiy qismlarining sintezi.
va kognitiv faoliyat sharoitida shaxs doirasidagi ­qarama-qarshilikni hal qilishning etakchi vositasi rolini o'ynaydi. . ­o'zlashtirilgan ilmiy bilimlar, uning tarmoqlarida atrof-muhitning mozaik tasvirini aks ettiradi ­. Ushbu qarama-qarshilikdan ­ta'lim uchun fundamental ahamiyatga ega bo'lgan ikkita muammo paydo bo'ladi:
1) o'zlashtirilgan ­bilimlar shaxsga yaxlit tarzda "kirish" o'quv jarayonini qanday tashkil qilish kerak?
2) inson o'lchamiga ega bo'lmagan ob'ektni inson o'lchovli bilish qanday ­mumkin?
Dunyoni tizimli ob'ekt sifatida aks ettirishning adekvatlik darajasi ­birinchi muammoni hal qilishga bog'liq bo'lib , ularsiz ­dunyoning sintetik rasmini qurish mumkin emas. Ikkinchi muammoni hal qilishda alternativa paydo bo'ladi: yoki voqelikni bilishda jismoniy shaxsning kuchlari va imkoniyatlariga e'tibor qaratish kerak, ammo keyin bilish ob'ektini rad etish bilan teng bo'lgan insoniy o'lchovlarga qisqartirish kerak bo'ladi. Ijtimoiylik va jamoaviy fikrlash, nutq yoki insoniy bo'lmagan muhitga e'tibor qaratishni talab ­qilmaydigan biologik individning asl hayvoniy holatiga qaytishi ­, ammo bu holda, ­insoniy bo'lmagan ob'ektning farqlanishi. muqarrar, “tillar aralashuvi” muqarrar, chunki faqat shu yoʻl bilan inson oʻlchamidagi vositalar yordamida ijtimoiylashgan bilimlarning insoniy boʻlmagan Bobil minorasini qurish mumkin ­[270].
Pedagogika falsafa bilan bir qatorda ilgari surilgan muammolarni hal etishda hal qiluvchi hissa qo'shgan va qo'shmoqda. Va bu, birinchi navbatda, ­ta'lim mazmunining rivojlanish tarixidan kelib chiqqan integral pedagogik an'anaga taalluqlidir. O‘z mohiyatiga ko‘ra, insonga oid bo‘lmagan bilimlar tizimini inson o‘lchamiga aylantirish jarayoni ­uning global talqinida pedagogiklikni ifodalaydi. "Umumjahon kolleji, universal maktablar, umumbashariy bilimlar ... rejalari eng puxta "Umumiy kengash" ­164 asosini tashkil etdi.
Komenskiyning " ­Bekonning buyuk qayta tiklanishi"ga qo'shgan qo'shimchasi sifatida qaralishi mumkin [270, b. 139]. Yan Amos Komenskiy butun hayotini ­Pansofiya yaratishga bag'ishladi, bu orqali u tabiat va jamiyat haqidagi ­talabalarning o'zlashtirishi uchun zarur bo'lgan ensiklopedik bilimlar yig'indisini tushundi [204].­
Amaliy sintez mazmunli integratsiya bilan chegaralanmaydi ­. Integrativ-pedagogik adabiyotlarning yuqoridagi tahlili shuni ko‘rsatadiki, amaliy daraja ham global, institutsional, texnologik, ­kommunikativ integratsiya, pedagogik shakllar, vositalar integratsiyasi va boshqalar elementlari bilan shakllanadi. ­d . Lekin har qanday holatda ham u borliqning shaxsiy-faoliyat shakliga ega bo'ladi, qoida tariqasida, voqelikning o'zi darajasida amalga oshiriladi, nazariy sintez esa voqelik haqidagi bilimlar darajasida, uslubiy esa - bilim darajasida amalga oshiriladi. bilimlar haqidagi bilim darajasi ­. Bu darajalarni ajratishning taniqli an'anaviyligiga qaramay, bu to'g'ri. K.Popperning “uch olam” haqidagi ta’limotiga asoslanib, bunday hollarda zaruriy taxminlarni hisobga olgan holda quyidagilarni aytishimiz mumkin: integratsiyaning metodologik va nazariy darajalari “bilimlar ­olami”ga xosdir va amaliy. sintez ­“jismoniy” va “aqliy dunyo”ga xosdir [328].

Download 0.55 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   38   39   40   41   42   43   44   45   ...   114




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling