Педагогик атамалар луғати

Аълочи – барча ўқув фанларидан аъло баҳо олишга эришган ўқувчи ёки талаба.
Ақл – инсон миясининг дунёни акс эттириш ва шахснинг воқеликка бўлган муносабатларини бошқариб турадиган фаолияти.
Ақли заиф болалар мактаби – ақли заиф болаларни махсус методика асосида ўқитадиган умумий ўрта таълим мактаби.
Ақлий – ақл идрок фаолиятига, фикр юритишга оид; интеллектуал. Ақлий қобилият.
Ақлий тарбия – баркамол шахсни ҳаётга тайёрлаш учун зарур бўлган барча ақлий жараёнлар, билиш қобилиятларини мақсадга мувофиқ шакллантириш ва ривожлантиришдан иборат жараён.
Ақлий тарбияланганлик – ақлий сифатларнинг ривожланганлик даражаси.
Ақлий тестлар – шахс ақлий заҳирасини намоён қилишга қаратилган психологик диагностика методикаси.
Ақлий ҳужум – муаммони ҳал этишга нисбатан интеллуктуал ёндашув. Бунда муаммони ҳал этишга оид шахсий фаразлар илгари сурилади.
«Ақлий ҳужум» методи – муайян мавзу юзасидан берилган муаммоларни ҳал этишда кенг қўлланиладиган метод.
Б


Бадиий тарбия – ёшларни санъатга нисбатан қизиқиш ва меҳр-муҳаббатларини тарбиялаш ҳамда уларда бадиий фаолият кўникма ва малакаларини таркиб топтириш жараёни.
Бадиий ўқиш – таълим усули, адабий асар (шеърий наср, шунингдек публицистика) ёки драматик парчанинг ўқитувчи ёки ўқувчи томонидан тингловчиларга асар моҳиятини бадиий-таъсирчан идрокли ўқиш усули.
Бадиий қадрият – муайян қадрият мезонлари талабларига жавоб берувчи санъат асари.
Байналминаллик – жаҳондаги турли миллат ва ирқларга мансуб кишиларнинг ҳалқаро бирдамлиги.
Баён (араб.) – 1) воқеа, ҳодиса, фикр, мулоҳаза ва шу кабиларнинг оғзаки ёки ёзма ифодаси; 2) матнни ўқиб ёки айтиб берилганлар асосида ёзиб чиқилган иш. Ўзбекистон умумтаълим мактабларида (асосан 2-8 синфларда) ўқувчиларнинг фикрлашини ривожлантириш бўйича синф ўқув (ёзма ишининг асосий турларидан бири сифатида фойдаланилади.
Бакалавриат – мутахассисликлар йўналиши бўйича фундаментал ва амалий билим берадиган, таълим олиш муддати камида тўрт йил давом тадиган таянч олий таълим.
Балоғатга етиш – балоғат, расида (раста) бўлиш, бўйига етиш -организмнинг бир қанча анатомик ва физиологик ўзгаришлар натижасида биологик жиҳатдан секин-аста вояга етиши ҳамда жинсий жиҳатдан етилиб, кўпайишга, яъни наслни давом эттиришга лаёқатли бўлиб қолиши. Қизлар ўғил болаларга нисбатан эртароқ балоғатга етади. Қизларда бу давр аксари 12-14 ёшдан 16-18 ёшгача, ўғил болаларда 13-15 ёшдан 16-20 ёшгача давом этади.
“Баркамол авлод” спорт ўйинлари – Ўзбекистоннинг касб-ҳунар коллежлари ва академик лицейлари ўқувчилари ўртасида ўтказиладиган оммавий спорт мусобақалари.
Баркамол шахс – камолга етган, бекаму кўст, тўла-тўкис инсон, ақлан ва ахлоқан пок, жисмонан соғлом, нафосатли, жамиятда ўзлигини таниган, мустақил фикрлайдиган, эркин, ижодкор, ташаббускор, ишбилармон, фидоий шахс.