апримок – тўшамоқ, ёзмоқ. Қолган йигирма сўз
маддали алиф, яъни чўзиқ
а: билан бошланади.
Маддали алиф билан бошланувчи сўзларни маъ-
но жиҳатдан иккига бўлиш мумкин: а) бир маъно-
ли феъллар; б) икки маъноли феъллар.
“Санглох”га қуйидаги сўзлар бир маъноли
феъллар сифатида келтирилган: 1.
قﺎمتلاتآ
(18V)
а:тлатмақ – жўнамоқ; 2.
قﺎمیجآ
(18V) а:жимоқ – ач-
чиқ бўлмоқ: 3.
قﺎمشیجآ
(18V) а:жишмоқ – куймоқ; 4.
قﺎملاموسخآ
(19 V) а:хсумламоқ – маcт бўлмоқ; 5.
قﺎمشلاﺩرآ
(19V) – а:рдлашмоқ – бир-бирлари усти-
га минмоқ; 6.
قﺎمﺩﺎغرآ
(19V) а:р адамоқ – алдамоқ;
7
قﺎمغا
(22V) а:ғмоқ – баландга кўтарилмоқ; 8.
قﺎمقآ
(23V) а:ғмоқ – жўнамоқ;
قﺎمقلاآ
(23г) а:лоқмоқ
–бирга чиқмоқ; 9.
قﺎمگنآ
(26г) а:нгмоқ – ёдламоқ
10.
قﺎمکیآ
(30 г) а: йикмақ –хушёр бўлмоқ
2
.
Маҳдихон ушбу феълларни изоҳлар экан,
ушбу маъноларни тасдиқлаш учун Алишер На-
воий, Лутфий асарларидан мисоллар келтира-
ди. Чунки,
ندش رﺎیشه ملا نوکس و ﺎیرسکب غ قﺎملییآ
دشرﺎیشه - یدلییآ دنیوگ مه نون ﺎب قﺎمنیآ هیمور ارنآ و
یم رﺎیشه -روﺩلایآ و رولییآ ، میندش رﺎیشه -قودلییآ ،
نﺎغلییآ .دیا یم زین ردصم و لعﺎف ینعمب رولییآ و ﺩوش
و هدش رﺎیشه و هدنوش رﺎیشه -نﺎغرودلییآ و نﺎغرولییآ
بطﺎخم ﺩرفم لیغ لییآ و لییآ .دیا یم زین ردصم ینعمب
:
رعش لولاا یلع دهﺎشلا رما لعف زا
а:йилмоқ – хушёр
бўлмоқ феълига Алишер Навоий асаридан қуйи-
даги байтни келтиради:
خیش یا ییاون ینزوا رﺎتسیا ﺩوخیب ادنارﺠه
.لییآ هک ﺎمیﺩ گنﺎسروک کورسوا ینآ لیی و یآ
Ҳижронда бехуд истар ўзни Навоий, эй шайх,
Ою йил ани усрук кўрсанг, демаки,
ойил. (Сан-
глох, 55r )
بارخ تسم روریا عون لوا لوگنوک نیدیقشع مﺎج
سﺎمیا کیﺩوغلییآ و رگتی هغیمزب تمﺎیق میک
Жом ишқидин кунгул ул нав эрур масти хароб,
2
Жерард Классон. Муҳаммад Маҳдихон “Санглох” аса-
рининг факсимал матни. – Лондон, 1960.
Do'stlaringiz bilan baham: |