Philological research: language, literature, education filologik tadqiqotlar
Тилшунослик • Языкознание • Linguistics RESUME
Download 1.82 Mb. Pdf ko'rish
|
Filologik tadqiqotlar 2022 (5 son) 05.12.22.
31
Тилшунослик • Языкознание • Linguistics RESUME. The given article deals with the study of usage of aliens – the type of borrowings contained in the texts of Russian and Uzbek official-business documents of present-day. Aliens are the word or phrases, which describe the cliché, which is represented by the graphic and phonetic of the sources of the language. In the given work, the types of aliens are classified, the use of English aliens in modern texts of Russian and Uzbek official documents is analyzed. РЕЗЮМЕ. Данная статья посвящена изучению употребления вкраплений – вида заимствований, содержащихся в текстах русских и узбекских официально-деловых документов современности. Чу- жие слова или словосочетания, описывающие клише, которое представлено графическими и фоне- тическими источниками языка. В данной работе классифицируются типы вкраплений, анализируется употребление англоязычных вкраплений в современных текстах русских и узбекских официальных документов. hilological research: language, literature, education 2022; 5-6(5-6) Qabul qilingan sana: 16.11.2022 Nashr etilgan sana: 28.11.2022 ISNN: 2181-1741 (Print); ISNN: 2181-1725 O‘ZBEK TILI IZOHLI LUG‘ATLARIDA ETNOGRAFIK SO‘ZLIK MAQOLASI QIYOSI Nurali Rashidovich Amonturdiyev, Termiz davlat universiteti O‘zbek tilshunosligi kafedrasi katta o‘qituvchishi, filologiya fanlari bo‘yicha falsafa doktori Izohli lug‘atlarda bosh so‘z sifatida berilgan lek- semalar (birikmali, turg‘un iboralar va h.k.)ning qiy- mati shu so‘zlik uchun tuzilgan lug‘at maqolasining qay darajada ifodalangani bilan belgilanadi. Bosh so‘z anglatgan ma’no (ma’nolar) lug‘at tuzilishida muhim ahamiyatga ega, lug‘at maqolasining barcha aloqador qism (komponent)lari uzviyligini ma’lum darajada ta’minlab beradi. O‘zbek tilining ikki va besh jildli izohli lug‘atlarida ifodalangan leksema- larga tuzilgan so‘zlik maqolalari va ularning tarkibiy qismlari leksikografik tamoyillarning takomillashuvi natijasida tobora shakllanib bormoqda. Buni izohli lug‘atlarda keltirilgan etnografik leksema va birik- malarga tuzilgan so‘zlik maqolalari misolida ko‘rib chiqamiz. Lug‘at maqolasining bosh so‘zdan keyingi kom- ponenti bosh so‘zning etimologiyasi haqdagi ma’lu- mot. Etimologik ma’lumot qardosh bo‘lmagan chet til so‘zlariga beriladi 1 . O‘zbek tili shakllanishining turli taraqqiyoti 1 Ўзбек тилининг изоҳли луғати. Ўзбекистон миллий энци- клопедияси 5-томлик, 1-том. –Тошкент, 2006-2008. – Б. 13. bosqichlarida ijtimoiy munosabatlarning barcha tar- moqlarida bo‘lgani kabi boshqa etnos madaniyatiga mansub urf-odatlar va ular bilan aloqador bir qancha tushunchalar, nomlar kirib kelgan. Xususan, qad- im-qadimdan qo‘ni-qo‘shnichilik, quda-andachilik kuchli bo‘lgan fors-tojik xalqlari, islom dini va uning tarqalishi bilan arab tilidan kirib kelgan shu xalqlar etnomadaniyatiga oid ayrim etnografik leksemalar tilimizga o‘zlashgan. Ikki jildli “O‘zbek tilining izohli lug‘ati”da mana shunday o‘zlashma etnoleksemalar ham aks ettirildi. Ushbu etnografizmlar ma’lum dara- jada etimologik ma’lumot bilan ta’minlangan. Ikki jildli izohli lug‘atdagi etnoleksemalar tahlili shuni ko‘rsatdiki, 176 o‘rinda keltirilgan etnografik ma’no kasb etuvchi leksema va birikmalardan Download 1.82 Mb. Do'stlaringiz bilan baham: |
Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling
ma'muriyatiga murojaat qiling