Proffessor Hamidov Hojiakbar Hamidovich Ernazarov Shermuxammat Eshbekovich Raxmonov Bahodir Mirzaevich
Download 4.88 Mb. Pdf ko'rish
|
O`zbekiston tarixi
|
Badiiy adabiyot mustaqillik tufayli sinfiylik, partiyaviylik, kommunistik
mafkuraviylik, aqida hukmronligi kabi illatlardan ozod bo`ldi. Milliy adabiyot rivojiga H.Karomatovning “Qur’on va o`zbek adabiyoti”, O.Sharafiddinovning “Cho`lponni anglash”, B.Qosimovning “Maslakdoshlar” asari ijobiy ta’sir ko`rsatdi. A.Oripov, O.Yoqubov, P.Qodirov, X.Davron, T.Mirzo kabi ijodkorlarning asarida A.Temur, M.Ulug’bek, Bobur siymolari yangicha badiiy-falsafiy nuqtai nazardan yoritildi. Shukrulloning “Kafansiz ko`milganlar”, T.Qipbergenovning “U dunyoga, bobomga xat”, N.Eshonqulovning “Qora kitob”, O`.Hoshimovning “Tushda kechgan umrlar”, X.To`xtaboevning “Qasoskorning oltin boshi”, O.Muhammad qizining “Jannat qushi”, T.Murodning “Otamdan qolgan dalalar” asarida soved davridagi shovinistik siyosatning zo`ravonlikka asoslanganligi tasvirlangan. T.Malikning “Shaytanat” (4 kitob), X.Shayxovning “Tutash olamlar” asarlarida insonni iymon va vijdondan ozdiruvchi yomonlik dunyosi, mafiya olami shaytonlari fosh qilinadi. O.Muxtorning “To`rt tomon qibla”, B.Boyqobilovning “O`zbeknoma”, A.Ibrohimovning “Biz kim, o`zbeklar”, A.Suyunning “Oq va 538 qora”, Y.Eshbekning “Qizg’aldoqlar ochildi” A.Qutbiddinning “Izohsiz lug’at” asarlari zamonaviy o`zbek adabiyotining yorqin ifodasidir. A.Oripov, S.Ahmad, E.Vohidov, O.Sharafiddinov, T.Qaipbergenov oliy mukofot – “O`zbekiston Qahramoni” unvoni bilan taqdirlandi. Teatr arboblarining sahna asarlarini namoyish etishda 1993 yil foydalanishga topshirilgan “Turkiston” saroyi muhim dargohga aylandi. Andijonda jamoatchilik asosida faoliyat ko`rsatayotgan yoshlar teatri davlat tasarrufiga olinib, A.Bakirov nomli yoshlar va bolalar teatriga aylantirildi. Prezidentning 1995 yil 20 oktyabrdagi “O`zbekistonda teatr va musiqa san’atini yanada rivojlantirishni qo`llab-quvvatlash va rag’batlantirish chora- tadbirlari to`g’risida”gi, 1998 yil 26 martdagi “O`zbekistonda teatr san’atini rivojlantirish to`g’risida”gi farmonlari asosida teatrlar davlat byudjeti hisobiga qo`llab-quvvatlandi. Farmonga binoan Madaniyat ishlari vazirligi tizimida va teatr ijodiy xodimlari uyushmasi qoshida 1998 yil “O`zbekteatr” ijodiy-ishlab chiqarish birlashmasi tashkil etildi. “O`zbekteatr” birlashmasi va barcha teatrlar 5 yilga soliqdan ozod qilindi. Respublikada 36 ta professional teatr faoliyat ko`rsatmoqda. Har bir viloyatda qo`g’irchoq teatrlari bolalarga xizmat ko`rsatmoqda. A.Navoiy nomli Davlat akademik katta opera va balet teatri YAponiya 1995 yil ajratgan 47 mln iyen (1500 ming dollar) qiymatiga teng yangi uskunalar bilan jihozlandi. Toshkentda 1996 yil Koreya drama va estrada milliy teatri qachon tashkil etildi va dekabrda o`z faoliyatini boshladi. Davlat akademik Rus drama teatri 1999 yil zamon talablari darajasida tubdan qayta qurilgan binoga ko`chirildi va o`zining 64-teatr mavsumini yangi binoda boshladi. Respublika teatr san’atida 2001 yil muhim tarixiy voqea sodir bo`ldi. Hamza nomidagi O`zbek akademik drama teatri binosi qayta qurildi, 2001 yil 21 sentyabrda Prezident farmoni bilan Milliy teatr maqomi berildi, O`zbekiston Milliy akademik drama teatri deb ataldi. Milliy akademik drama teatri va Qashqadaryo musiqali drama teatri “Sohibqiron”, Xorazm musiqali va komediya teatri “J.Manguberdi”, A.Hidoyatov nomli O`zbek davlat teatri “Buyuk ipak yo`li” kabi tarixiy dramalarni sahnaga qo`ydi. Markaziy Osiyo mamlakatlari teatrlarining eng yaxshi sahna asarlari 1992 539 yil mart-aprelda bo`lgan “Navro`z” mintaqaviy festivalida namoyish etildi. 1997 yil oktyabrda Toshkentda bo`lgan “Teatr: Sharq-G’arb” xalqaro festivalda Yaponiya, Hindiston, Syangan, Turkiya, Rossiya, Buyuk Britaniya teatr san’atkorlarining chiqishlari bo`ldi. A.Temur tavalludining 660 yilligiga bag’ishlangan festivalda O`zbekiston, Qozog’iston, Qirg’iziston teatrlarining 15 ta eng yaxshi tarixiy sahna asarlari namoyish etildi. O`zbekiston teatr ustalari Germaniya, Fransiya, Slovakiya, Hindiston, AQSH, Belgiya, Misr, Rossiya teatr festivallarida qiziqarli spektakllar bilan ishtirok etdilar. Teatr san’atining rivojiga, iste’dodli aktyorlarni izlab topishiga talabalarning “Nihol” respublika festivali, “Aktyor mahorati” festivallari, yoshlar teatrlarining “Humo” festivallari ijobiy ta’sir ko`rsatmoqda. Download 4.88 Mb. Do'stlaringiz bilan baham: 
|