«psixologiya tarixi» fanidan o’quv-metodik majmua samarqand – 2016

Psixologiyaning falsafa tarkibida rivojlanishi

Xronologiya	Bosqichning mazmuni	Natija
Er.av. V-VI asrlar	Psixika haqidagi dastlabki ilmiy fikrlarning paydo bo’lishi va rivojlanishi	Ruh haqidagi fanning paydo bo’lishi va unda 2 yunalish. Materialistik va idealistik yo’nalishlarning paydo bo’lishi. Psixik prosesslar sezgi idrok, xotira, tafakkur, affekt, iroda haqidagi ilk empirik bilimlarning paydo bo’lishi. Tana va ruh munosabatiga har xil yondoshish.
V-VIII asr	Ruh xaqidagi fanning falsafiy ta’limoti doirasida tibbiy bilimlar asosida rivojlanishi	Tomistik psixologiyaning paydo bo’lishi.
XV-XVI asr	Ruh haqida fanning anatomik fiziologik bilimlar asosida rivojlanishini davom ettirish.	Tadqiqot obyekti sifatida ruhni inkor etish «Psixologiya» terminini kiritilishi.

Psixologiyaning mustaqil fan bo’lib rivojlanishi

Xronologiya	Bosqichning mazmuni	NATIJA
XIX asr boshidan XIX asrning 60‑yillarigacha	Psixologiya mustaqil fan ekanligini ta’kidlovchi ilk bilimlarning paydo bo’lishi.	Nerv sistemasi va sezgi organi faoliyatini eksperemental metod bilan o’rganila boshlashi psixofizika va psixogeomet-riyaning paydo bo’lishi, sezish va idrok etish teoriyalarining kashf etilishi
XIX asrning 60‑yillaridan XIX asrning oxirigacha	Psixologiyaning bevosita mustaqil fan sifatida rivojlanishi	Eksperemental metodlar psixologiyadan mustaqil o’rin egallashi psixologiyada amaliy tadqiqotlarni paydo bo’lishi fanda yangi tarmoqlarni vujudga kelishi
20 asrning 10‑30‑yillari	Psixologiyada ochiq krizis /inqiroz/	Chet el psixologiya maktablari Bixeviorizm
30‑50‑yillar	Inqirozning tugallanishi	Yangi tarmoqlar: genetik psixologiya, shaxs psixologiyasining paydo bo’lishi, yangi maktablar, neobixeviorizm, neofreydizmning vujudga kelishi
60‑yillar	Yangi nazariy va amaliy qidirish	Yangi yo’nalish: gumanistik psixologiya, logopediya, kognitiv psixologiyaning paydo bo’lishi, psixologiya predmetini tahlil qilinshi, ongsizlik masalasiga katta e’tibor, sosial psixologiya masalalarini chuqurlashtirish

Psixologiya tarixining manbalari bo’lib psixologik bilimlarni to’plashni aks ettiruvchi barcha materiallar eng avvalo o’tmish-psixologlarning faylasuflarning asarlari. Tibbiyotga ayniksa, psixatriya sohasiga oid bilimlar. Shuningdek boshka fanlar tabiatshunoslik, jumladan fizika, ximiya, astronomiya, tilshunoslik, etnografiya, antrapologiya kabi fanlarning ma’lumotlari ham psixologiya tarixining manbai hisoblanadi.

Mustahkamlovchi savollar:

1. 
   Psixologiya tarixi fanining vazifalari
   
2. 
   Psixologiya fanining davrlarga bo’linishi