Q. X. Azizov avtomobil yo‘llarida harakat xavfsizligini ta’minlash


 YO‘L TRANSPORT HODISASINI NATIJASIDA VUJUDGA


Download 5.01 Kb.
Pdf ko'rish
bet17/61
Sana14.10.2023
Hajmi5.01 Kb.
#1703176
1   ...   13   14   15   16   17   18   19   20   ...   61
Bog'liq
Avtomobil yollarida harakat xavfsizligini taminlash

 
2.5. YO‘L TRANSPORT HODISASINI NATIJASIDA VUJUDGA 
KELUVCHI IQTISODIY ZARARNI BAHOLASH 
 
Tayanch so‘zlar va iboralar: yo‘l-transport hodisalarining 
zararlari; zararni baholash; davlat statistikasiga kiritiladigan zararlar
davlat statistikasiga kiritilmaydigan zararlar. 
Harakat xavfsizligini oshirish uchun bajariladigan ishlar ko‘lamini va YTH 
natijasida xalq xo‘jaligiga yetkaziladigan zararni aniqlash «Avtomobil yo‘llarini 
loyihalashda yo‘l-transport hodisalaridan xalq xo‘jaligiga keladigan zararni 
hisobga olish yo‘riqnomasi»ga asosan olib borilishi maqsadga muvofiq. Quyida bu 
yo‘riqnomaga binoan YTHda yetkazilgan zararni hisoblashni keltiramiz. 
 
YTH natijasida bo‘ladigan zararni aniqlash. 
Harakat xavfsizligini yaxshilash uchun bajariladigan ishlarning ko‘lamini 
aniqlashda YTH natijasida xalq xo‘jaligiga keltirilgan zararni baholash zarur. 
Davlat statistikasiga kiritilmaydigan bitta YTHdan keladigan zararni 
quyidagi formula orqali hisoblash mumkin. 
bu yerda: 
S
- transport vositasining, yo‘l sharoitlarining yoki ortilgan 
yuklarning buzilishidan bo‘ladigan zarar; 
1
П
- YTH bo‘lgan joyda boshqa 
o‘tayotgan transportlar yo‘qotadigan vaqtdan va yo‘lning harakat qismini 
tozalashga sarflanadigan harajatlar; 
2
П
- YHXB tomonidan ketadigan harajatlar. 
2
1
П
П
S
П
+
+
=
(2.4) 


29 
Davlat statistikasiga kiritiladigan bitta YTH bo‘ladigan o‘rtacha zararni 
quyidagi formulaga asosan aniqlash mumkin: 
1
2
1
1
1
х
х
о
о
е
е
1
П
П
S
п
П
п
П
п
П
П
+
+
+
+
+
=
; so‘m (2.5) 
bu yerda:
x
å
Ï
Ï
Ï
,
,
0
- YTHda odam ishtirok etgan vaqtda yengil, og‘ir
jarohatlardan va halok bo‘lishi natijasida xalq xo‘jaligi ko‘radigan zararlar; 
x
å
n
n
n
,
,
0
- bitta YTH o‘rtacha yengil, og‘ir jarohat ko‘rganlar yoki halok
bo‘lganlar sonini hisobga oluvchi koeffisentlar, bu koeffisentlar shahardan 
tashqaridagi yo‘llar uchun 
06
,
0
0
=
n
,
758
,
0
0
=
n

182
,
0
=
x
n
;
1
2
1
1
1
П
,
П
,
S
- mos 
ravishda
2
1
,
,
П
П
S
- oldingi ma’nodagi ko‘rsatkichlar. 
Iqtisodiy hisoblarda xalq xo‘jaligi ko‘radigan jami zararni quyidagi 
formula bo‘yicha aniqlanadi: 
)
Е
1
(
C
N
L
m
365
П
НП
5
,
7
nt
1
T
t
1
t
t
й
+


=

=
=
(2.6) 
bu yerda:
t
m
- jarohatlanish og‘irligini hisobga oluvchi jamlovchi
koeffitsiyent; 
N
- o‘rtacha yillik harakat miqdori, avt/sut; 
L
- yo‘l uzunligi, km; 
5
,
7
nt
C
- 7,5 m qatnov qismiga to‘g‘ri keladigan zararning hisobiy
miqdori, tiyin/avt-km;
НП
Е
- har xil vaqtlarga to‘g‘ri keladigan harajatlarni keltirish
me’yori, 0,08. 
Yuqorida keltirilgan 
НП
nt
t
Е
,
C
,
m
qiymatlarini t yillar o‘zgarishi bo‘yicha 
«MShN» 25-05 me’yoriy hujjatdan yangi narxlarni hisobga olgan holda qabul 
qilish mumkin. 

Download 5.01 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   13   14   15   16   17   18   19   20   ...   61




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling