Q. Yu. Nazirov kamondan oʻq otish

Kamonchi bilagini kamon zarbasidan himoya qiladigan bilaguzuklar: 
 
 
Quyidagilarga qatʼiy amal qilish lozim: 
 hech qachon nishondan boshqa tomonga oʻqni yoʻnaltirmang;
 hech qachon qurolni odamlarga qaratmang;
 agar kamon ipiga oʻq joylangan boʻlsa, kamon oʻqlangan hisoblanadi; 
 bunday holatlarda kamon faqat pastga yoki nishonlarga qaratilishi mumkin; 
 oʻqni kamonga oʻrnatish va kamonni faqat oʻq otish chizigʻida va qatʼiy ravishda 
nishonlar yoʻnalishi boʻyicha, faqat oʻq otish boshligʻining ruxsat beruvchi 
buyrugʻidan keyin oʻqlash mumkin mumkin;
 hech qachon kamondan toʻgʻridan-toʻgʻri yuqoriga oʻq uzmang;
 hech qachon kamondan boʻsh (oʻqsiz) otmang;
 hech qachon kamonni ular uchun moʻljallanmagan snaryadlar bilan otmang; 

---

8 
 otish uchun mos nishonlarni tanlang. Oʻq moʻljalni kesib oʻtganda yoki rikoshet 
qilganda va nishonga tegmagan holatlarida oʻqning uchish trayektoriyasini koʻrib 
chiqing;
 otishma olib borilayotgan hududni nazorat qilish. guruhda oʻq otishda 
ishtirokchilarga otish chizigʻidan (yoki qurolga oʻrnatilgan strelka uchi boʻylab 
oʻtadigan chiziqqa perpendikulyar boʻlgan chiziqdan) tashqariga chiqishlariga yoʻl 
qoʻymang.
 odamlar otish zonasida yoki nishon maydonda paydo boʻlganda otishni 
avtomatik va mustaqil ravishda toʻxtating;
 oʻz kamon va oʻqlaringizni qarovsiz qoldirmang; 
 egasining ruxsatisiz birovning kamoniga tegmang;
 agar moʻljal olgan hududda odamlar boʻlsa, kamonni nishonlarga qaratmang;
 otish oʻtkazilmayotganda (otish masofasi boʻylab harakatlanayotganda) oʻqni 
kamon ipidan olib tashlang;
 otishdan oldin kamonning texnik holatini, yelkaning uchlarida ipning toʻgʻri 
joylashishini tekshiring; 
 kamonni taʼmirlash, sozlash va ishlashini tekshirish barcha xavfsizlik 
choralariga rioya qilgan holda maxsus ajratilgan joyda amalga oshiriladi;
 otish vaqtida nazoratchi tayinlanadi va boshqa barcha otuvchilar uning 
buyruqlarini soʻzsiz bajaradilar, aks holda ular otishdan chetlashtiriladi; 
 otish paytida kamon va oyoq-qoʻllarning, yoʻlida begona narsalar yoʻqligiga 
doimo ishonch hosil qiling; 
 yangi boshlovchi otuvchilar mashgʻulotlarni boshlashdan oldin ushbu qoidalar 
bilan tanishishlari va ushbu qoidalarga rioya qilishlari toʻgʻrisida imzo qoʻyishlari 
kerak; 
 otish chizigʻidagi barcha otuvchilar boshqa otuvchilarning xavfsizlik qoidalariga 
rioya qilishlari kerak. Qoidalar buzilgan taqdirda, qoidabuzarni va boshqa otuvchilarni 
ogohlantirish kerak ("toʻxta!" degan baland ovozli signal), shuningdek (qoida 

---

9 
buzilishni) bartaraf etish choralarini koʻrish kerak. Ogohlantirish signali berilganda, 
boshqa otuvchilar darhol otishni toʻxtatishlari kerak; 
 otishma vaqtida tomoshabinlarning otishma chizigʻi va chetlash zonasining 
belgilariga muvofiq, otuvchilarga 2 (ikki) metrdan yaqinroq yaqinlashishi taqiqlanadi.
Xavfsizlik qoidalarini buzish natijasida yuzaga keladigan har qanday baxtsiz 
hodisa uchun javobgarlik bevosita kamonchi zimmasida ekanligini unutmaslik lozim.