Qadimgi dunyo tarixida kashfiyot, ixtiro va topilmalar Ilk Paleolit 1mln-100 ming y


Download 2.66 Mb.
Pdf ko'rish
bet22/30
Sana04.11.2023
Hajmi2.66 Mb.
#1746060
1   ...   18   19   20   21   22   23   24   25   ...   30
Bog'liq
6-sinf Oson qo\'llanma

“Rozett bitiktoshi” misr va yunon tillarida yozilgan. 

“Rozett bitiktoshi” va “Amudaryo xazinasi” – bugungi kunda Londondagi Britaniya 
muzeyida saqlanib kelmoqda.
 
 
Nefertiti 
Kleopatra 
Tutanxamon 
Xattot haykali 


 
 

Misr maliklari – Nefertiti, Kleopatra hisoblanadi. 
Nazariy bilimlarning dunyoga kelishi. 
Misrda nazariy bilimlarning dunyoga kelishi va rivoj topishi misrliklarning kundalik hayoti 
bilan bog'liq bo'lgan.
 
Ziroatchilar qachon urug'likni yerga qadash, qay mahalda hosilni yig'ishtirib olishni 
bilishi zarur edi. Bu muddatlarni misrliklar yulduzlarga qarab aniqlaganlar. Shu tariqa, 
astronomiya, ya'ni yulduzlar haqidagi fan dunyoga keldi. Yulduzlarni kuzata turib 
misrliklar yil davomiyligini 365 kun etib aniq-raso belgiladilar, birinchi bo'lib taqvim 
tuzdilar, 365 kunni esa 30 kundan 12 oyga taqsimladilar, ortib qolgan 5 kunni bayram 
kunlari sanab, hisobga kiritishmadi. 
 
Anhorlar qazilayotganda, istalgan imorat va inshootni barpo etayotganda maydon hajmini 
o'lchash zarur edi, shu tariqa geometriya fani - yer yuzasini o'lchash ilmi dunyoga keldi.
 
Misrliklar nafaqat oddiy arifmetik hisoblashni, qolaversa 
1
kasrlar, 
2
maxrajlar va 
3
murakkab 
hisob-kitoblarni ham bilishgan. Matematika fani ana shu asosda taraqqiy etdi. 
Astronomiya, Geometriya fanlari Misrda dunyoga kelgan. Matematika esa taraqqiy etgan. 
Bobil va Shumerliklar Astronomik bilimlarga ega bo’lishgan.
Taqvim va Suv soat – misrliklar tomonidan ixtiro qilingan.
Misrda asosiy o'lchov birligi «
tirsak» bo'lib, u tirsakdan barmoqlar 
uchigacha bo'lgan uzunlikka teng edi. Qo'llar uzunligi turlicha bo'lgani 
sababli
«podsho tirsagi» degan yagona o'lchov joriy etilgan, u 52,5 
santimetrga teng bo'lgan. Bundan ham qisqa uzunliklarni o'lchashda kaft 
yoki barmoqlardan foydalanilgan. 
Misrda vaqt 24 ta bo'lmaga ajratilgan maxsus idishdan iborat bo'lgan 
suv soatlari yordamida o'lchangan. Bir bo'lmadan ikkinchisiga oqib 
o'tadigan suvning hajmi bir soat deb hisoblangan. 

Download 2.66 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   18   19   20   21   22   23   24   25   ...   30




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling