Qaraqalpaq ma’mleketli universiteti Qurilis fakulteti Qurilis materiallari buyumlari ha’m konstruksiyalarin islep shig’ariw qaniygeliginin’

6- tema: Avtomatlastırılgan informaciya sistemasın jaratıw hám rawajlandırıwdıń zamanagóy tendensiyasi
Ekonomikanıń bazar sharayatında iskerlik kórsetiwine ótiwi, informaciya texnologiyaları salasındaǵı tabıslar avtomatlastırılgan informaciya sistemaların jaratıw hám rawajlandırıw ámeliyatına tásir kórsetedi.
Islep shıǵarıw personal EHM hám esaplaw - kommunikatsiya tarmaqları kórinisindegi nátiyjeli hám de salıstırǵanda arzan esaplaw quralları da kópshilikke arnalǵan, qolay bolıp qaldı. Jáhán jámiyetshiligi qollap -quwatlaytuǵın global informaciya strukturasına kirisiw múmkinshiligi júzege keldi.
EHM parkini jeke kompyuterler hám olar bazasında jaratılatuǵın kompyuter tarmaqları hám de sistemaları paydasına rawajlanıwı hám ózgeriwi jańa informaciya texnologiyaların qóllawda bir qatar tómendegi tiykarǵı tendentsiyalardı ajıratıp kórsetiw imkaniyatın beredi: paydalanıwshılardıń ShKda islewi olarǵa informaciyanı avtomatikalıq túrde qayta islew sistemasında aktiv qatnas etiw hám basqarıw qararların qabıllaw imkaniyatın beredi.
Ǵárezsiz kompyuterlerden paydalanǵan halda qaǵazlı jumıs aǵımı kompyuterdi hújjetlerdi tayarlaw hám dizimnen ótkeriw ushın isletiliwin ańlatadı. Tiykarınan, bul basqıshda elektron hújjet túsinigi payda boladı, yaǵnıy. tek kompyuterde saqlanatuǵın yamasa, olar aytqanı sıyaqlı, " mashina qurallarında" saqlanatuǵın bunday hújjet. Biraq, jergilikli tarmaq bolmaǵan táǵdirde elektron hújjettiń abzallıqları tek azǵantay muǵdarda ámelge asırılıwı múmkin. Bul basqıshda hújjetlerdi ótkeriw, kelisiw hám tastıyıqlaw qaǵaz formasında ámelge asıriladı.
Kishi firmada elektron pochta almasinuvi hám hújjetlerdi fayl serverinde saqlaw tiykarında islerdi shólkemlestiriw múmkin, bul erda hár biri óz ketekshesine iye. Kishi firmalar, ádetde, fayl sistemasın hújjetlerdi saqlaw ushın etarlicha qolay bolǵan basqarıw sxemasın ámelge asıradılar. Mısalı, " Buxgalteriya" papkasında " finanslıq bólim", ol jaǵdayda " finanslıq joybarlaw", odan da tereńrek - " salıqtı minimallashtirish" papkası bar. Bunday ierarxiya paydalanıwshılar ushın intuitiv bolıp tabıladı - hár kim óz kletkasın biladi, birpara hújjetlerdi qaerga qoyıwdı biladi. Biraq, bulardıń barlıǵı kárxana kólemi úlkenlashganda islewdi toqtatadı. Úlken kárxanada kóplegen jumısshı gruppalar payda boladı. Usınıń menen birge, bólek xızmetkerler bir neshe joybarlarda islewleri múmkin. Oyda sawlelendiriw etiń, bir joybar FSB avtomatizatsiyasi, ekinshisi bolsa sawda orayların avtomatlastırıw. Maǵlıwmatqa kirisiwdi baqlaw talapları basqasha bolıwı kerekligi anıq. Onıń ushın elektron hújjetlerdi saqlawdı támiyinleytuǵın arnawlı programmalıq támiynat kerek, bul sizge hújjetler kompleksin bir neshe parametrlerge kóre klassifikaciyalaw imkaniyatın beredi: ierarxiya, jasırınlıq dárejesi hám basqalar. Bul sizge kiriw ruxsatın jáne de maman túrde rásmiylestiriw hám kerekli hújjetlerdi demde tabıwǵa múmkinshilik beredi.
Hújjetler pútkil shólkem ushın birden-bir bolǵan klassifikatorlar hám standartlar maǵlıwmatlar bazasın óz ishine alǵan avtomatlastırılgan hújjetlerdi basqarıw sisteması járdeminde jiberiledi. Hújjetlerdiń baǵdarı hújjet túrine qaray belgilenedi, yaǵnıy. birpara taypa daǵı hújjetler ushın standart háreket jolları bar. Bul dizimnen ótkennen keyin tezlik penen shólkem lawazımlı shaxslarına ózlerine muwapıq hújjetlerdi jiberiw imkaniyatın beredi jumıs wazıypaları hám hár túrlı túrdegi hújjetlerdi qayta islewdiń texnologiyalıq proceduraları menen.