Qaraqalpaq tiLİNİN` teoriYaliq grammatikasi

Ысқақов А. Қазирги қазақ тили (морфология). Алматы, 1964, 138-139-бетлер.
 
2
 
Қазақ тилиниң грамматикасы (морфология), «Гылым» баспасы, Алматы, 1967, 26-бет. 

---

 
57 
«Birikken  sózlerdiń  geybirewleriniń  komponentleri  ózleriniń  dáslepki 
mánilerin  de,  formaların  da  tolıq  saqlaydı  da,  sol  qálpinde  qospa  sózdiń  formalıq 
ta,  mazmunlıq  ta  quramına  kiredi.  Mısalı,  aqqutan,  aqsaqal,  aqquw,  orınbasar, 
ota
ǵası,  shegara,  kókjótel,  kelsap  sıyaqlı  qospa  sózler  usı  toparǵa  jatadı.  Qospa 
sózlerdiń  bul  toparın  tolıq  birikken  sózler  dep  aytıw
ǵa  boladı.  Sebebi,  bunday 
birikken  sózlerdiń  komponentleri  mánilik  jaqtan  da,  formalıq  jaqtan  da  ózgeriske 
ushıramay-aq,  jıynalıp  barıp  birigiw  arqalı  bir  tutas  leksika-semantikalıq  forma 
sıpatında qáliplesedi».
1
 Solay etip, joqarıda
ǵı pikirlerde tasbaqa, górtıshqan sıyaqlı 
qospa  sózler  yamasa  leksikalan
ǵan  qospa  sózler  qatarına,  al  aqqutan,  kókjótel, 
aqquw sıyaqlı qospa sózler birikken sózler toparına kirgizilgen.  
N.A.Baskakov  «Qaraqalpaq  tili»  degen  miynetinde  k`ara  k`us  (qaraqus), 
taspax`a  (tasbaqa),  k`urbak`a  (kurbaqa), shashpav  (shashbau), k`ol  k`ap  (qol
ǵap), 
k`ol  jazba  (qoljazba),  belbev  (belbeu),  kindik  sheshe,  yogey  bala  (ógey  bala), 
k`ayın  –  ata  (qayın  ata)  sıyaqlı  sózlerdi  orfografiyasına  (birge  yamasa  bólek 
jazılıwına)  baylanıstırmay,  bulardıń  bárin  qospa  sózler  toparına,  yaǵnıy  qospa 
atlıqlar toparına kirgizedi
2
.