Qarshi davlat universiteti informatika o’qitish metodikasi kafedrasi

Blum 
taksonomiyasiga 
oid 
testlar. 
B.Blum o’quv maqsadlar 
taksonomiyasiga asos solgan. “Taksonomiya (yunoncha taxis - joylashuv, tartib va 
nomos - qonun) tushunchasi ob'ektlarning o'zaro tabiiy aloqasi asosida qurilgan va 
iyerarxik (ko'p bosqichli) qonuniyat bo'yicha joylashtirish, tizimlashtirishni 
ifodalaydi”.
B.Blum taksonomiyasidan foydalanib pedagog faqatgina ta’lim maqsadini 
ajratib va aniqlashtirib qolmasdan, balki ularni tartibga keltiradi.
B.Blumning 
maqsadlar taksonomiyasi “bilish”, “tushunish”, “qo'llash”, “tahlil”, “sintez” va 
“baholash” kabilardan tashkil topadi [22], (14.1- rasm). 

---

127 
14.1- rasm
. 
B.Blumning maqsadlar taksonomiyasi va undagi fe’llar 
Informatika darslarida o’quvchilarning bilishini aniqlash uchun “bilish”ga 
oid, mavzu mazmunini tushunib olganligini aniqlash uchun “tushunish”ga oid, 
o‘rganilganlarni qo‘llay bilishini aniqlash uchun “qo'llash”ga, jarayonni tahlil 
qilishini aniqlashi uchun “tahlil”ga, o‘rganilganlarni birlashtirib xulosa 
chiqarishini aniqlash uchun “sintez”ga va o‘z bilimlarinib hamda axboriy 
jarayonlarni baholay bilishi uchun “baholash”ga oid testlarni tuzish va 
o‘quvchilarni biror mavzu yoki fanni bilishi, “tushunishi”, “qo'llashi”, “tahlil qila 
olishi, sintezlashi va baholay olishlarini aniqlash bo‘ladi.
Kompyuterli testlar va ulardan foydalanish. O‘qitish ko’p qirrali jarayon 
bo’lib bilimlarni nazorat qilish uning bir qirrasi hisoblanadi. Jamiyatda axborot 
kommunikatsiya texnologiyalarining shiddat bilan kirib kelishi mamlakatimizning 
uzluksiz ta’lim tizimida axborot texnologiyalarini qo‘llashni taqozo etmoqda.
Zamonaviy ta’lim tizimida masofali o‘qitish, WWWga yo‘naltirib o‘qitish 
(WBE-Web Besed Education, WBT-Web Based Training), WWW- testlash 
(ba’zan Internet testlash) kabilardan faqat o’quvchini baholash uchungina emas, 

---

128 
balki o’zini-o’zi nazorat qilish, o’zini-o’zi baholash va o’zini-o’zi testlashlarda 
ham foydalaniladi.