Qarshi davlat universiteti kimyo-biologiya fakulteti zooogiya kafedrasi
-rasm. Dengiz yulduzi – (Asterias rubens) ning tuzilishi
Download 4.68 Mb. Pdf ko'rish
|
UMURTQASIZ HAYVONLAR ZOOLOGIYASI
- Bu sahifa navigatsiya:
- Ishning bajarish tartibi
|
68-rasm. Dengiz yulduzi – (Asterias rubens) ning tuzilishi.
1 – nuri; 2 – ochilgan nuri (tо‘rt qator ambulakral ampulalar kо‘rinib turibdi); 3 – ambulakral oyoqchalari; 4 – nur ampulalari olib tashlangan (nur skeleti kо‘rinib turibdi); 5 – oshqozon; 6 – juft jigar ortiqlari; 7 – rektal ortiqlar; 8 – madrepora plastinkasi; 9 – jinsiy bezlar. Ambulakral sistema dengiz yulduzlarining asosiy xarakatlanish organidir, lekin u nafas olish vazifasini ham bajaradi. Ambulakral oyoqchqlar yonidagi ampulalar va suyuqlik ampulalari qisqarganda suyuqlik ampulalardan oyoqchalarga о‘tadi. Keyin oyoqchalar juda kо‘p chо‘zilib, uchlaridagi sо‘rg‘ichlari yordamida substratga yopishib oladi. Sо‘ngra oyoqchalarning muskuldor devori qisqaradi va ulardagi suyuqlik yana ampulalarga sо‘rilib chiqadi. Oyoqchalar qisqarganda yulduzning tanasi tegishli tomonga qarab biroz siljib oladi. Odatda dengiz yulduzlari daqiqasiga 5-8 sm yо‘lni bosib о‘tadi. Ishning bajarish tartibi: 1. Dengiz yulduzining umumiy kо‘rinishi bilan tanishib, uning aboral qutbidagi madripora plastinkasini, anal teshigini va peditsellyariyalarini qо‘l lupasi orqali kuzating va dengiz yulduzi tanasining konturini chizing. 2. Dengiz yulduzining ichki organlari vaambulakral sistemasining tuzilishi bilan tanishish uchun har bir nurning ikkala chekka qismidan – aboral qutbga yaqinroq joydan о‘tkir uchli qaychi bilan kesing. Kesishni nurlararo davom ettirib, faqat medripora plastinkasi yonidakesishni orqa tomonga о‘tkazing. Keyin yulduzni preporaval vannachalarga oral qutbi bilan pastga qaratib qо‘yib, entomologik tо‘g‘inag‘ichlar yordamida nurlarni uchidan qadab qо‘ying. Sо‘ng vannachani suvga tо‘ldiring. Dengiz yulduzining aboral tomonidagi tana qoplag‘ichini qisqich bilan kо‘tarib, unga yopishib turgan ichki organlarini qaychi bilan kesing. Bunda medripora plastinkasi va uning atrofidagi bir qism tana qoplag‘ichi о‘z holicha qolishi kerak. Dengiz yulduzining ovqat hazm qilish organlarini va ambulakral sistemasining tuzilishini о‘rganib, uning rasmini chizing. Download 4.68 Mb. Do'stlaringiz bilan baham: 
|