Qarshi davlat universiteti tarix fakulteti

Agentliklar, 
Qoʼmitalar, 
Markazlar va Inspektsiyalar –Respublika davlat 
boshqaruvining ijro etuvchi – farmoyish beruvchifaoliyati olib boradigan ixtisoslashgan 
funktsional boshqaruvni amalgaoshiradigan markaziy idoralaridir. Ushbu maxsus idoralar 
hukumattomonidan xoʼjalik va madaniy tarmoqlarida tashkil etiladigan tashkiliy-huquqiy 
boshqaruv shakllari hisoblanadi. Mazkur markaziy boshqaruvidoralari mamlakat hayotining 
muhim bir tarmogʼi boʼyicha davlatboshqaruvini olib boradilar va shu tarmoq boʼyicha qabul 
qilingan qonunlarijrosini taʼminlaydilar. 
Mahalliy davlat hokimiyati organlari. Oʼzbekistonda mahalliydavlat hokimiyati 
organlarining faoliyatining tashkil etish Konstitutsiya,“Mahalliy davlat hokimiyati toʼgʼrisida”gi 
qonun, xalq deputatlari viloyat,tuman va shahar kengashlari “Ish tartibi” va boshqa meʼyoriy 
qonunhujjatlari asosida tashkil etiladi. Mahalliy ijroya hokimiyati degandaOʼzbekistonda tashkil 
etilgan viloyat, tuman, shahar hokimiyati tizimitushuniladi. Mahalliy vakillik va ijro etuvchi 
mahkama hokimningrahbarligi ostida ishlaydi. Viloyat hokimlari, Toshkent shahar hokimi 
Prezident tomonidan tayinlanadi va lavozimidan ozod etiladi hamdategishli xalq deputatlari 
Kengashi tomonidan tasdiqlanadi. Tuman vashaharlarning hokimlari tegishli viloyat hokimi 
tomonidan 
tayinlanadi 
valavozimidan 
ozod 
qilinadi. 
Hududni 
ijtimoiy-iqtisodiy 
rivojlantirishning eng muhimmuommolarini muhokama qilish uchun hokim huzurida Maslahat 
Kengashituziladi. Bu Kengash tarkibiga hokim, uning birinchi oʼrinbosari vaoʼrinbosarlari, 
kotibiyat boshligʼi kiradi. Maslahat Kengashi tarkibigahokimning qaroriga muvofiq xalq 
deputatlari Kengashi aʼzolari va boshqatashkilotlardan boʼlgan vakillar ham kirishi mumkin. 
Viloyat, tuman va shahar ijroya hokimiyatiga hokim boshchilik qiladi.Hokim Vazirlar 
Mahkamasi belgilaydigan miqdorda birinchi oʼrinbosari vaoʼrinbosarlarga ega boʼladi. Mahalliy 
ijroya hokimiyati organlariboshqarmalar, boʼlimlar va boʼlinmalardan iborat boʼlib, 
ularningtuzilishi va tashkil etilish tartibi, faoliyat yuritish asoslari VazirlarMahkamasi 
tasdiqlaydigan tegishli nizomlar bilan belgilanadi. Hokimning faoliyatini toʼgʼri tashkil etishda 
hokimning birinchi oʼrinbosari vaoʼrinbosarlari faoliyatini tashkil etish oʼta muhimdir.Tuman 
tarkibidagi shahar va shaharchalarda Kengashlar tuzilmaydi. 

---

126 
Shahar tartibidagi tuman hokimi shahar hokimi tomonidan tayinlanadi vashahar Kengashi 
tomonidan tasdiqlanadi. Shahar tarkibiga kiruvchi tumanhokimlari shahar hokimini rasmiy 
vakili hisoblanadi va unga hisob beribturadi. Tumanlar tarkibiga kiruvchi shahar hokimlarining 
tayinlanishi hamshu tartibda amalga oshiriladi.