Qo‘qon universiteti Maktabgacha ta’lim yo‘nalishi 3-kurs talabasi

TADQIQOT METODOLOGIYASI
Didaktik o‘yinlar orqali maktabgacha yoshdagi bolalarda elementar matematik tasavvurlarni shakllantirish muhim ahamiyat kasb etadi. Bolalarni maktabga tayyorlashda maktabgacha ta’lim tashkilotlari muhim o‘rin tutadi. Keyingi ta’limning muvaffaqiyati ko‘p jihatdan bolaning maktabgacha ta’lim tashkilotlarida qanchalik yaxshi va o‘z vaqtida tayyorlanishiga bog‘liq.
Chunki, matematika ta’limning keyingi bosqichlaridagi asosiy fanlardan biridir. Matematika o‘ziga xos rivojlanish ta’siriga ega bo‘lib, uni o‘rganish xotira, nutq, tasavvur, his-tuyg’ularni rivojlantirishga yordam beradi, shaxsning matonatini, sabr-toqatini, ijodiy salohiyatini shakllantiradi. Misol tariqasida Deniosh mantiqiy blok o‘yinlari bilan tanishtirishimiz mumkin.
Mantiqiy bloklarni venger matematigi va psixologi Zoltan Deniosh ixtiro qilgan. Deniosh bloklari bilan o‘yinlar, vizual asosda, bolalarni ob’yektlarning shakli, rangi va o‘lchamlari, matematik tasvirlar va informatika asoslari bilan tanishtiradi.
Deniosh bloklarini sotib olish, bolalarda mantiqiy va analitik fikrlashni (tahlil qilish, taqqoslash, tasniflash, umumlashtirish), ijodiy qobiliyatlarni, shuningdek, idrok, xotira, e’tibor va tasavvurni rivojlantirishni xohlaydigan ota-onalar uchundir. Deniosh bloklari bilan o‘ynab, bola turli xil muhim harakatlarni amalga oshiradi (o‘zlarining xususiyatlariga ko‘ra guruhlar, berilgan algoritmga muvofiq qatorlarni ajratadi). Deniosh mantiqiy bloklari 3 yoshdan 7 yoshgacha bolalarga mo‘ljallangan.
Bolalar uchun o‘quv materiallariga ixtisoslashgan deyarli har qanday do‘konda sotib olinadigan Deniosh bloklari 48 geometrik shakllar to‘plamidir:
a) to‘rtta shakl (doiralar, uchburchaklar, kvadratchalar, to‘rtburchaklar);
b) uchta rang (qizil, ko‘k va sariq raqamlar);
c) ikkita o‘lcham (katta va kichik raqamlar);
d) ikki xil qalinlikdagi (qalin va ingichka raqamlar).
Denioshning fikriga ko‘ra, bloklar to‘plamida bir xil raqamlar mavjud emas. Har bir geometrik shakl to‘rt xususiyat bilan tavsiflanadi: shakli, rangi, o‘lchami, qalinligi.