Qo‘qon universiteti xabarnomasi kokand university herald s on maxsus maqolalar volume special issues
Download 5.01 Kb. Pdf ko'rish
|
10-3-PB (1)
|
www.herald.uz 9 Shunday qilib, yuqoridagi tajribalar shuni ko‘rsatadiki, ko‘pchilik insonlar nogironlarni jamiyatda ko‘rishni va ular bilan birga yaqin munosabatda bo‘lishni xohlashmaydi. Atrofdagilar imkoniyati cheklangan insonlarning kasalliklari yuqumli deb hisoblashadi, shuning uchun ham ular bilan ko‘p aloqa bog‘lashmaydi. Ularni nafaqat inklyuziya haqidagi, balki, imkoniyati cheklangan shaxslar haqidagi bilimlari ham yetarli emas. Ularni to‘liq holatda tasavvur qilishga qodir emas. Italiya va Germaniya ta’lim tizimidagi imkoniyati cheklangan bolalar uchun ta’lim berishni VENN diagrammasi misolidagi tahlili: Yuqoridagi VENN diagrammasi tahlilida ham ko‘rinib turibdiki, jahondagi ta’lim tizimi eng rivojlangan ikki davlatda qisman umumiy o‘xshashliklar mavjud, ularning asosini tashkil qiluvchi qismlarda o‘xshashliklar kuzatilmaydi. Maktabgacha ta’lim tizimida ikki davlatning asosi ikki xilda. Lekin har ikki davlat maktabgacha ta’lim tizimi ham, inklyuziv ta’lim tizimi ham dunyo bo‘yicha tan olingan. Endi jahondagi imkoniyati cheklangan bolalar va ularning oilalariga ko‘rsatiladigan yordamga to‘xtalsak. Oilalar tomonidan qoplanadigan nogironlik bilan bog‘liq qo‘shimcha xarajatlarning hisob-kitoblari Buyuk Britaniyada daromadning 11-69%ini, Avstraliyada 29-37%ini, Irlandiyada 20-37%ini, Vetnamda 9%ini, Bosniya-Gersegovinada esa 14%ini tashkil qiladi. Bu xarajatlarga bevosita xarajatlar (masalan, davolanish, sayohat, reabilitatsiya yoki parvarish bo‘yicha yordam) va imkoniyat xarajatlari kiradi, chunki ota-onalar va boshqa oila a'zolari odatda bir yoki bir nechta nogiron bolalarga g‘amxo‘rlik qilish uchun ishni tark etishlari yoki ish soatlarini qisqartirishlari kerak. 16 7 Bu ko‘rsatilayotgan yordamlarning foizlari juda ham oz miqdorda. Vaholangki, yordamga eng muhtoj qatlam aynan imkoniyati cheklangan shaxslar hisoblanadi. Bu holat rivojlangan mamlakatlarda atigi shu foizlarni tashkil qilsa, hali rivojlanayotgan va rivojlanishi sust bo‘lgan mamlakatlarning aholisi qanday yordam olmoqda, degan savol tug‘ilishi tabiiy. Nafaqat jahondagi rivojlanishi sust davlatlar yoki rivojlanayotgan davlatlarda, balki O‘zbekistonning o‘zida ham bu ko‘rsatkichlar qoniqarli darajada emas. Download 5.01 Kb. Do'stlaringiz bilan baham: 
|