Qo‘shma gap qismlari va ularni bog‘lovchi vositalar bilib oling. Qo‘shma gapni tashkil etgan sodda gaplar qo‘shma gap qismlari sanaladi. Bu qismlarni

125-mashq. Berilgan gaplarni sodda gaplarga aylantiring va ular o‘rtasidagi farqlarni 
tushuntiring, 
1. Shuni bilingki, dunyoda tinchlikdan ulug‘roq ne’mat yo‘q. 
→ Dunyoda tinchlikdan ulug‘roq ne’matning yo‘qligini biling. 
→ Ergash gap egasi qaratqich aniqlovchiga, kesimi esa vositasiz to‘ldiruvchiga 
aylandi. 
2. Kimki mustaqil fikr yuritmasa, uni boshqalar oson egib oladi.
→ Mustaqil fikr yuritmaganni boshqalar oson egib oladi. 
→ Ergash gap kesimi vositasiz to‘ldiruvchiga aylandi. 
3. Shunga ishonch hosil qildimki, ko‘p uxlagan oz yashaydi.
→ Ko‘p uxlaganning oz yashashishiga ishonch hosil qildim.
→ Ergash gap egasi qaratqich aniqlovchiga, kesimi esa vositali to‘ldiruvchiga aylandi. 
4. Kimki tinch yashashni istasa, pastkash odam bilan hech qachon do‘stlashmaydi. 
→ Tinch yashashni istagan (odam) pastkash odam bilan hech qachon do‘stlashmaydi. 

---

Muallif: Fazliddin O‘taganov 
 
https://t.me/Davlat_tili_uzbek_tili 
 
21 
→ Ergash gap kesimi egaga aylandi. 
126-mashq. Gaplarni ko‘chiring. Ularni sodda gapga aylantiring. Qo‘shma gapni 
sodda gapga aylantirish uchun qanday o‘zgarishlar qilganingizni ayting. 
(Namuna – 125-mashq) 
1. Haqiqat shunday jonki, pardoz uning husnini buzadi. (Abdulla Qahhor)  
→________________________________________________________________ 
→________________________________________________________________ 
2. Yozuvchining mahorati shundaki, butun bahorni atigi chigitdek keladigan g‘o‘ra 
ichiga qamab bera biladi. (Abdulla Qahhor)  
→________________________________________________________________ 
→________________________________________________________________ 
3. Kimki qanoat qilsa, uning yaxshi-yomon bilan ishi bo‘lmaydi. (A. Qayumov)  
→________________________________________________________________ 
→________________________________________________________________ 
4. Kim alam chekmabdi umrida bir bor, U meni anglamas, anglamas aslo. (A. Oripov) 
→________________________________________________________________ 
→________________________________________________________________