31
1. Oylanıp
bilip babalar,
Oylanıp aytqan hár sózin.
Sózdi dúrge teńgergen,
Oylama kem dep gáwhardan.
2. Ańlamay sóylegen awırmay óledi.
3. Mánili sóz bahalı, ózi qısqa, ózi jup.
4. Aytıwshı aqıl bolsa, tıńlawshı dana.
5. Jaqsı sóz jan azıǵı.
6. Dálilsiz sóz — esken jel.
7. Adamnıń júzine qarama, sózine qara.
8. Sóz júyesin tapsa, mal iyesin tabadı.
9. Adamnıń parqın bilmeseń,
Sóyletip kór, sınap kór.
Parqı
sonda biliner,
Sózine qarap baha ber.
20-shšnš®šw.
Qawısqa alınǵan sózlerdiń gápke tiyislisin kóshirip jazıń.
Olardıń qaysısı sinonim, qaysısı ádebiy tildiń norması ekenin aytıń.
1. Quslar (shaqaǵa, putaǵa) qonadı. (
J. A.) 2. Ol hár kúni altı
gektardan aslam jer (shúdigarlawda, súdigarlawda). 3. Olar atızlardaǵı
(ǵawasha payalardı, ǵawasha paqallardı) mexanizm kúshleri
menen
shabıwda qızǵın miynet islewde. (
Ó. X.) 4. Topıraqta vilt juqtırıw
dárejesin saplastırıw ushın (paqal, ǵozapaya) shabatuǵın
mashina
menen (paqaldı, ǵozapayanı) tamırınan qoparıp, onı atızdan shıǵarıp
órtep jiberiw kerek. (
«S. Q.») 5. Qoy-eshkiler awıl arasında (kóleńkeli,
sayalı) jerlerdi iyelep alǵan. 6. Ádette, olar (óriske, jayılıwǵa) (kún
awǵan soń, tústen keyin) shıǵadı.
L E K S I K A L Í Q S T I L I S T I K A
§ 10. SÓZLERDI| STILLIK QOLLANÍLÍWÍ
21-shšnš®šw.
Qosıqtan úzindini oqıń. Sózlerdiń óz ara mánilik
grammatikalıq baylanısına itibar beriń.
Xalıqtıń jigerbenti, sham-shıraǵı,
Watanǵa jaw keltirmes jas qıraǵı.
32
At shawıp, oqıw-bilim maydanında,
Báygiden ozıp keliń, er pıraǵı.
Tıńlańız násiyhatım, qaraqlarım,
Oń bolsın oqıw degen talaplarıń.
Minekey, tayın turǵan qaǵaz-qálem,
Dushpannıń ájel oǵı jaraqlarıń.
Serlegil qay bir istiń ońlı-solın,
Balalarım, tutıńız tártip jolın.
Jasları batır tuwǵan xalqımızdıń,
Jigerli, er júrekli isker bolıń.
(
S. Nurımbetov)
Do'stlaringiz bilan baham: