Qurilish tashkilotlarida buxgalteriya hisobining xususiyatlari bob. Qurilish tashkilotlarida buxgalteriya hisobini tashkil qilish asoslari

«Qahramon» fermer xo‘jaligida 20 yilda paxta va don

yetishtirishga quyidagi xarajatlar qilingan:
Qo‘shimcha ma’lumotlar:
1.20 yilda olingan yalpi hosil:

• 
  paxta bo‘yicha 600 s., 1 s. reja tannarxi 30 000 so‘m;
  
• 
  don bo‘yicha: don 260 s., 1 s. reja tannarxi 20 000 so‘m, don chiqiti
  

20. 
    s. (don chiqish foizi - 50 %), 1 s. reja tannarxi 10 000 so‘m, somon 50 s., 1 s reja tannarxi 4000 so‘m.
    

2. 
   0‘rtacha 1 s. mahsulotning sotish bahosi: paxta 50 000 so‘m, don 34 000 so‘m, don chiqiti 17 000 so‘m;
   
3. 
   Donli ekinlar bo‘yicha tugallanmagan ishlab chiqarish yil boshiga 3000000 so‘m, yil oxiriga 2900000 so‘m.
   
4. 
   Olingan paxta, don vadon chiqiti to‘liq sotilgan, somon esa, to‘liq chorvaga berilgan.
   

Xarajat moddalari	Summasi
Ish haqi xarajatlari:
- paxtaga	6000000
- donga	2000000
Ish haqidan ijtimoiy sug'urtaga ajratma:
- paxtaga	1440000
- donga	480000
Uruc'lik:
- paxtaga	1200000
- donga	560000
O'g'itlar:
- paxtaga	3800000
- donga	1500000
Yoqilg’i va movlash materiallari:
- paxtaga	2500000
- donga	680000
Sug'urta to'lovlari:
- paxtaga	500000
- donga	100000
Ish va xizmatlar:
- paxtaga	800000
- donga	200000
Yordamchi va umumishlab chiqarish xarajatlari:
- paxtaga	1100000
- donga	700000

Olingan paxtaning reja tannarxi summasini toping va unga buxgalteriya yozuvini bering.

1. 
   Dt 2810 Kt2010 18000000;
   
2. 
   Dt 2810 Kt2010 17340000;
   

v) Dt 9110 Kt2010 18000000;
g) Dt 9110 Kt2010 17340000.

2. 
   test ma’lumotlari asosida paxtaning haqiqiy va reja tannarxi o‘rtasidagi farq summasini aniqlangva unga buxgalteriya yozuvini bering:
   

1. 
   Dt 2810 Kt2010 420000 - qizil yozuv;
   
2. 
   Dt 2810 Kt2010 660000- qo'shimcha yozuv;
   
3. 
   Dt 9110 Kt2010 660000 - qizil yozuv;
   

g) Dt 9110 Kt2010 420000 - qo‘shimcha yozuv.

2. 
   testda keltirilgan ma’lumotlar asosida olingan somonning reja tannarxiga buxgalteriya yozuvi bering
   

1. 
   Dt 1110 Kt 2010 200 000
   
2. 
   Dt 2090 Kt 2010 200 000
   
3. 
   Dt 2810 Kt 2010 300 000
   
4. 
   G) Dt 9110 Kt 2010 200 000
   

2. 
   testda keltirilgan ma’lumotlar asosida 1 s donning haqiqiy tannarxini toping:
   

1. 
   22666,67 so‘m;
   
2. 
   24333,33 so‘m;
   
3. 
   20000,0 so‘m;
   
4. 
   20866,67 so‘m;
   

2. 
   testda keltirilgan ma’lumotlar asosida 1 sentner don chiqiti haqiqiy tannarxini toping:
   

1. 
   11333,33 so‘m;
   
2. 
   12166,67 so‘m;
   
3. 
   10000,0 so‘m;
   
4. 
   10433,34 so‘m;
   

2. 
   testda keltirilgan ma’lumotlar asosida olingan donning reja va haqiqiy tannarxi o‘rtasidagi farq summasini toping va unga buxgalteriya yozuvi bering:
   

1. 
   Dt 9010 Kt 2010 693334,2 so‘m - qo‘shimcha yozuv;
   
2. 
   Dt 2810 Kt 2010 1126665,8 so‘m - qizil yozuv;
   
3. 
   Dt2090 Kt2010 1126665,8 so‘m-qizil yozuv;
   

g) Dt 9110 Kt 2010 693334,2 so‘m-qo‘shimcha yozuv.

2. 
   testda keltirilgan ma’lumotlar asosida olingan don chiqiti reja va haqiqiy tannarxi o‘rtasidagi farq summasini toping va unga buxgalteriya yozuvi bering:
   

1. 
   Dt 9010 Kt 2010 26666,6 so‘m-qo‘shimcha yozuv;
   
2. 
   Dt 2810 Kt 201043333,4 so‘m-qizil yozuv;
   
3. 
   Dt 2090 Kt 2010 43333,4 so‘m - qizil yozuv;
   

g) Dt 9110 Kt 2010 26666,6 so‘m - qo‘ shimcha yozuv.
9. Qishloq xo‘jaligi maqsulotlari hisobot yili mobaynida qaysi bahosiga ko‘ra kirim qilinadi?

1. 
   sotish baholarida;
   
2. 
   haqiqiy tannarxida;
   

v) reja tannarxida;
g) o'rtacha baholarda.
Adabiyotlar ro‘yxati

1. 
   Fermer xo‘jaliklarida buxgalteriya hisobining soddalashtirilgan tizimini tashkil etish to‘g‘risida Nizom. Moliya vazirligi va Qishloq va suv xo'jaligi vazirligining 2008-yil 21-yanvardagi 1, 1/2-son qarori bilan tasdiqlangan, 0‘zbekiston Respublikasi Adliya vazirligi tomonidan 2008- yil 26- martda 1781 -son bilan ro‘yxatga olingan.
   
2. 
   0‘zbekiston Respublikasi Soliq kodeksi. —Т.: «Iqtisodiyot va liuquq dunyosi» nashriyot uyi, 2008.
   
3. 
   «Mahsulot (ish, xizmat)larni ishlab chiqish va sotish xarajatlarining tarkibi hamda moliyaviy natijalarni shakllantirish tartibi to‘g‘risida Nizom». 0‘zR VMning 1999- yil 5- fevraldagi 54-son qarori bilan tasdiqlangan.
   
4. 
   BU MS № 1 «Hisob siyosati va moliyaviy hisobot». O'zR.AV tomonidan 1998- yil 14 -avgustda ro‘yxatga olingan, № 474.
   
5. 
   BHMS № 4 «Tovar-moddiy zaxiralar». 0‘zR AV tomonidan 1998- yil 28- avgustda ro‘yxatga olingan, № 486.
   
6. 
   Voxidov S.V. va boshqalar. Boshqa tarmoqlarda buxgalteriya hisobi xususiyatlari. - Т.: «0‘zbekiston yozuvchilar uyushmasi adabiyot jamg'armasi nashriyoti», 2004.
   
7. 
   Sanayev N.S. Qishloq xo‘jaligida buxgalteriya hisobi, nazorat va moliyalashtirishning dolzarb masalalari.—Т.: Mehnat, 1991. - 104 b.
   
8. 
   Sanayev N. S. Fermer xo‘jaliklarida buxgalteriya hisobining xususiyatlari. —Т.: «Alisher Navoiy nomidagi 0‘zbekiston milliy kutubxonasi», 2006. - 145 b.
   

1 l.Do‘stmurodov R., Masharipov O.Fermer xo‘jaligidabuxgalteriya hisobi va hisobotini tashkil etish. 0‘quv qo'llanma. —Т.: 2007. - 94 b.
12. Urazov K.B. Buxgalteriya hisobi va audit. Oliy o‘quv yurtlari uchun.

• 
  Т.: 0‘qituvchi, 2004.
  

CHORVACHILIK ISHLAB CHIQARISH XARAJATLARI HISOBI VA MAHSULOT TANNARXINI KALKULYATSIYA QILISH

1. 
   Chorvachilik xarajatlarining tasnifi, tarkibi va tavsifi
   

Chorvachilik dehqonchilik singari qishloq xo‘jaligining muhim tarmog‘i hisoblanadi. Bu tarmoq oldida turgan bosh vazifa bo‘lib aholini go‘sht, sut, tuxum, baliq va boshqa mahsulotlar bilan ta’minlash, shuningdek ishlab chiqarish korxonalarini chorvachilikdan olinadigan xomashyo va materiallar bilan ta’minlash hisoblanadi.
Chorvachilik tarmog‘i o‘z ichiga qoramolchilik, qo‘ychilik, cho‘chqachilik, parrandachilik, yilqichilik, pillachilik, asalarichilik, baliqchilik, pillachilik va boshqalarni oladi. Chorvachilikning har bir tarmog‘i, o‘z navbatida, turli guruhlarga bo‘linadi. Chunonchi, respublikamizda keng tarqalgan chorvachilikning alohida tarmoqlari quyidagi guruhlarga ajratiladi (13.1 -jadval).
13.1-jadval
Chorvachilik tarmoqlari va ularda xarajat obyektlari

Tarmoqlar	Xarajat obyektlari
1. Qoramolchilik	Slit yo'nalishida: asosiy poda; yosh va boquvdagi mollar. Go'sht yo'nalishida asosiy poda va sakkiz oygacha bo'lgan molar; sakkiz oydan katta buqalar va boquvdagi molar
2. Qo'ychilik	Go'sht yo'nalishida asosiy poda va sakkiz oygacha bo'lgan qo'ylar sakkiz oydan katta qo'chqorlar va boquvdagi qo'ylar
3. Cho'chqachilik	Asosiy poda. Ikki oydan to'rt oylikkacha bo'lgan cho'chqalar. To'rt oylikdan kata cho'chqalar
4. Parrandachilik