Qur’oni karim ma’nolari tarjimasi Tarjimon va izohlar muallifi: Abdulaziz Mansur tarjima haqida
Download 0.71 Mb.
|
Документ
|
(Sajda oyati)
Mana shu ikki raqib (mo'minlar bilan kofirlar) Parvardigorlari(ning dini) xususida talashdilar. Bas, kofir bo'lganlar uchun olovdan kiyimlar bichilib, boshlaridan qaynoq suv quyulur. U (suv) bilan ularning qorinlaridagi narsalar ham, terilari ham eritib yuborilur. Ular uchun temir gurzilar bordir. Har gal ular (do'zax) g'amidan (qochib) chiqmoqchi bo'lsalar, (gurzilar bilan urilib) yana unga qaytarilurlar va (ularga): "Yong'in azobini totingiz!" (deyilur). Albatta, imon keltirgan va ezgu ishlarni qilgan zotlarni ostidan anhorlar oqib turadigan jannatlarga doxil qilur. Ular u joyda oltin bilakuzuklar va marvaridlar bilan bezalurlar, liboslari esa harir (ipak) bo'lur. Ular (bu dunyoda) xush so'zga ("Alloh yagonadir", degan so'zga) hidoyat qilinganlar va hamd egasi (Alloh) yo'liga yo'llanganlardir. Albatta, o'zlari kofir bo'lgan va (o'zgalarni) Alloh yo'lidan hamda Biz Makka ahli uchun ham, (xorijdan) keluvchilar uchun ham barobar qilib qo'ygan Masjidul-Haromdan qaytaradigan kimsalarga va u joyda zulm bilan yo'ldan chiqmoqchi bo'lgan kimsaga alamli azobdan totdirib qo'yurmiz. (Ey, Muhammad,) eslang, Biz Ibrohimga Baytulloh o'rnini belgilab berib, (unga shunday dedik): "Menga biror narsani sherik qilmagin va Mening Baytimni tavof qiluvchilar, (namozda) tikka turuvchilar, ruku' va sajda qiluvchilar (ya'ni, hojilar va namozxonlar) uchun poklagin! Odamlar orasida (yurib ularni) hajga chorlagin: ular sen sari piyoda va har qanday tuyada uzoq yo'llardan kelurlar. Ular o'z (diniy va dunyoviy) manfaatlariga shohid bo'lish uchun va ma'lum kunlarda (Alloh) ularga rizq qilib bergan chorva hayvonlariga (qurbonlik uchun so'yishda) Alloh nomini zikr qilish uchun kelurlar. Bas, undan o'zlaringiz ham yeyaveringlar, bechora kambag'allarga ham yediringlar! Izoh: Qurbonlikni ma'lum belgilangan kunlari so'yish shart. Masalan, uning vaqti hanafiy mazhabimizda qurbon hayit kunining bomdod namozidan so'ng uchinchi kunning shom namozi vaqti kirgunga qadar davom etadi. So'ngra kirlarini ketkazsinlar (ya'ni, ehromdan chiqib, soch oldirib, toza liboslarini kiysinlar), nazrlarini (haj majburiyatlarini) ado qilsinlar va "Qadim Uy" (Ka'ba)ni tavof qilsinlar! (Ish) shudir. Kimki Alloh harom etgan narsalarni e'zozlasa (rioya qilsa), bas, bu Parvardigori nazdida o'zi uchun yaxshidir. Sizlar uchun (harom ekanligi) tilovat qilinadigan narsalardan boshqa (barcha) chorva mollari halol qilindi. Bas, butlardan iborat najosatdan uzoqlashib, yolg'on so'zdan ham chetda bo'lingiz! Allohga chin ixlos qilib, Unga shirk keltirmagan holingizda (mazkur ishlarni bajaring). Kimki Allohga shirk keltirsa, bas, u go'yo osmondan qulagan va uni qushlar (o'lja qilib) olib ketgan yoki uni (qattiq) shamol yiroq joylarga uchirib ketgandekdir. (Ish) shudir. Kimki Alloh shiorlari (haj qurbonliklari)ni hurmat qilsa, bas, albatta, (bu) dillarning taqvosidandir. Sizlar uchun ularda (qurbonliklaringizda) ma'lum muddatgacha manfaatlar bordir (ya'ni, yo'lda ularni qo'zilatib, sog'ib, minib foydalanib ketishlaringiz mumkindir). So'ngra "Qadim Uy" (Ka'ba) ularni so'yish joyidir. Biz (o'tgan) barcha ummatga Alloh bergan chorva hayvonlarini (so'yish) oldidan Uning nomini zikr qilishlari uchun - qurbonlik qilishni buyurganmiz. Bas, (barchalaringizning) ilohingiz bir Ilohdir. Bas, Ungagina bo'yin suningiz va itoat qiluvchilarga xushxabar bering! Ular Alloh zikr qilinganida dillari qo'rquvga tushadigan, o'zlariga yetgan balolarga sabr qiladigan, nomozni mukammal ado etadigan va Biz rizq qilib bergan narsalardan ehson qiladigan zotlardir. (Qurbon qilinadigan) tuya-mollarni Biz sizlar uchun Allohning shiorlaridan qildik. Sizlar uchun ularda yaxshilik bordir. Bas, ularga (so'yish uchun) tizib qo'yilgan hollarida Alloh nomini zikr qilingiz! Endi qachon yonboshlari bilan tushganlarida (jonlari chiqqanda) ulardan (o'zlaringiz ham) yeyaveringlar, tilanchiga va so'rayolmay turgan muhtojga ham yediringlar! Shukr qilishlaringiz uchun Biz ularni (chorva mollarini) sizlarga buysundirdik. Allohga (qurbonlik) go'shtlari ham, qonlari ham yetmas. Lekin, u Zotga sizlardan taqvo yetar. Alloh sizlarni hidoyat qilgani sababli - U zotni ulug'lashlaringiz uchun - ularni sizlarga bo'ysundirib qo'ydi. Ezgu ish qiluvchilarga xushxabar bering! Albatta, Alloh imon keltirganlarni mudofaa qilur. Albatta, Alloh barcha xoin va noshukrlarni suymas. Hujumga uchrayotgan (musulmon)larga mazlum bo'lganligi sababli (jang qilishga) izn berildi. Albatta, Alloh ularga yordam berishga qodirdir. Izoh: Payg'ambarimiz Muhammad (a. s.) Makkada turgan yillari mushrik va kofirlardan har qancha aziyat chekkan, musulmonlar turli tazyiq va zulmu istibdodlarga duchor bo'lsalar ham kufr va shirk ahliga qarshi jang qilishga Alloh ruxsat bermagan, balki ular bilan murosasozlik qilishga, sabr-qanoatli bo'lishga buyurgan. Hijratdan keyin esa qasos yo'li bilan, musulmonlardan zulman tortib olingan mol-mulklarining bir qismini bo'lsada qaytarib olishlari uchun jang qilishga izn berildi. Mazkur oyatda shu haqda so'z bormoqda. Ular o'z diyorlaridan faqatgina "Rabbimiz Allohdir", deganlari uchun quvilgan edilar. Agar Alloh odamlarning ba'zilarini ba'zilari bilan daf etib turmas ekan, albatta, Alloh nomi ko'p zikr qilinadigan (rohiblarning) uzlatgohlari, (nasroniylarning) butxonalari, (yahudiylarning) ibodatxonalari va (musulmonlarning) masjidlari vayron qilingan bo'lur edi. Albatta, Alloh o'ziga (diniga) yordam beradiganlarga yordam berur. Shubhasiz, Alloh kuchli va qudratlidir! Izoh: Oyatda bir daqiq masalaga ishorat bor. Qaysiki, o'zga dindagi kishilarning ibodatxonalarini ham musulmonlarning masjidlari qatorida, ijobiy ma'noda zikr etilmoqda. Xulosa shuki, musulmonlar diyorida g'ayrislomiy ibodatxonalar bo'lib, ularda Allohning zikri yodlanib turishi tabiiy hollardan biridek ifoda etilgan. Ular (musulmonlar), agar Biz ularni yer yuziga g'olib qilsak - namozni mukammal ado etadigan, zakotni beradigan, yaxshilikka buyuradigan, yomonlikdan qaytaradigan zotlardir. (Barcha) ishlarning oqibati Allohning izmidadir. (Ey, Muhammad,) agar ular (Makka mushriklari) Sizni yolg'onchiga chiqarsalar, (bilinki) ulardan ilgari Nuh qavmi, Od, Samud (qabilalari) ham (o'zlariga yuborilgan payg'ambarlarni) yolg'onchiga chiqarganlar. Ibrohim qavmi, Lut qavmi ham xuddi shunday. Madyan (shahrining) aholisi ham (shunday qildilar). Muso ham yolg'onchiga chiqarildi. Men kofirlarga muhlat berib qo'yib, so'ngra ularni (o'z azobim bilan) ushladim. Bas, Mening qarshiligim qanday bo'ldi?! Zotan, qanchadan-qancha zolim (kofir) bo'lgan hollarida Biz halok qilgan, tomlari (yiqilib) huvullab qolgan qishloq (shahar)lar, (qancha) tashlandiq quduqlar va yuksak (lekin kimsasiz) qasrlar bordir. Axir, ular (Makka mushriklari) yer yuzida sayr qilmaydilarmi, (ana o'shanda) ular uchun ongli dillar, tinglaydigan quloqlar bo'lur edi. Zero, ko'zlar ko'r bo'lmas, balki ko'kraklardagi qalblar ko'r bo'lur. Ular Sizdan (istehzo bilan Alloh va'da etgan naqd) azobni qistaydilar. Holbuki, Alloh va'dasiga sira xilof qilmas. Darvoqe, Rabbingiz nazdidagi bir kun(lik azob) sizlarning hisobingizdagi ming yilga barobardir. Qanchadan-qancha zolim (kofir) bo'lgan hollarida Men muhlat berib qo'yib, so'ngra (azobim bilan) ushlagan qishloq (shaharlar) bo'lgan. Mengagina qaytish(ingiz) bordir. Ayting: "Ey, insonlar, men sizlar uchun aniq ogohlantiruvchidirman, xolos". Bas, imon keltirgan va ezgu ishlarni qilganlar uchun mag'firat va farovon rizq bordir. Bizning oyatlarimizni ojiz qoldirishga uringan kimsalar esa, ular do'zax ahlidirlar. (Ey, Muhammad,) Biz Sizdan ilgari yuborgan har bir elchi va payg'ambar qachon (o'ziga nozil bo'lgan oyatlarni) qiroat qilsa, shayton uni qiroatiga (boshqa narsalarni) tashlagan (qo'shgan). Bas, Alloh shayton tashlaydigan narsani bekor qilur, so'ngra Alloh o'z oyatlarini mustahkam qilur. Alloh ilm va hikmat egasidir. (Alloh) shayton tashlaydigan narsani dillarida illati bo'lgan (munofiqlar), toshbag'ir kimsalar (kofirlar) uchun sinov sifatida (paydo qilur). Darhaqiqat, zolim (kofir)lar uzoq ixtilofdadirlar. Ilm ato etilgan kishilar esa u (Qur'on)ning Rabbingiz tomonidan kelgan Haqiqat ekanini bilib, unga imon keltirishlari, dillari u sababli ixlosli bo'lishi uchun (Alloh shunday qilur). Darhaqiqat, Alloh imon keltirganlarni To'g'ri yo'lga hidoyat qiluvchidir. Izoh: 52-53-54-oyatlardan shaytonning o'tgan payg'ambarlar qiroatiga yo'q narsalarni qo'shib chalg'itganligi, Muhammad (a. s.)ni esa chalg'itolmasligi ma'lum bo'ladi. "Madorik tafsiri"da, Payg'ambarimiz "VanNajm" surasini qiroat qilayotganlarida, chalg'ib qiroatni boshqacha o'qiganlar, degan rivoyat noto'g'ri ekanini isbotlab, voqea aslida bunday bo'lgani aytiladi: Payg'ambarimiz (a. s.) "Van-Najm" surasini namozda o'qiyotganlarida 20-oyatni o'qib, biroz to'xtalib qolganlar. Shunda shayton bir jumlani o'zi to'qib, Payg'ambarimiz ovoziga o'xshatib o'qib, yuborgan. Buni eshitgan ba'zi namozxonlar Payg'ambar yanglishdi, deb o'ylaganlar. Shaytonning ovozi ba'zida eshitilib turishi isbotlangan. Masalan, Uhud jangida "Muhammad o'ldirildi" deb baqirib, musulmonlar qalbiga g'ulg'ula solgani, Badr jangida ham shu kabi so'zlar bilan fitna chiqarmoqchi bo'lgani Islom tarixidan ma'lumdir. Kofir bo'lganlar, to ularga to'satdan qiyomat kelgunicha yoki (bu) "tug'mas" (tuni bo'lmas) Kunning azobi kelgunicha, (Qur'on)dan shak-shubhadadirlar. Download 0.71 Mb. Do'stlaringiz bilan baham: 
|