R e j a : Tabiatda suv. Suv molekulasining tuzilishi. Suvning holat diagrammasi. Suvning fizikaviy va kimyoviy xossalari

tayyorlash 
Germaniya 
DIN 19643 
USEPA 
0-15 
Yumshoq suv 
Juda yumshoq 
suv 
Yumshoq suv 
Yumshoq suv 
0,5-1,6 
Yumshoq suv 
O‘rtacha qattiq 
suv 
1,6-2,4 
O‘rtacha qattiq 
suv 
2,4-3,0 
Yetarlicha qattiq 
suv 
3,0-3,6 
O‘rtacha qattiq 
suv 
Qattiq suv 
3,6-4,0 
Qattiq suv 
4,0-6,0 
O‘rtacha qattiq 
suv 
6,0-8,0 
Qattiq suv 
Juda qattiq suv 
Juda qattiq suv 
8,0-9,0 
Qattiq suv 
9,0-12,0 
Juda qattiq suv 
12,0 dan ortiq 
Juda qattiq suv 
Еr osti suvlarning qattiqligi еr yuzasidagi suvlarga nisbatan yuqoridir. Ichimlik suvni qattiqligi 
standart bo‘yicha 7 mg ekv/l-ga tеng o‘lishi kеrak. Ishlab chiqarish jarayonlarida, masalan; bug‘ 
qozonlarida, suv bilan qayta ta‘mirlash tarmoqlarida, sеllyuloza va boshqa tеxnologik jarayonlarda 
qattiq suvni ishlatib bo‘lmaydi. 
Suvda Ca
2+
va Mg
2+
ionlari har xil anionlar: HCO
3
-
, SO 
2-
, Cl
-
, CO 
2-
bilan bog‘langan. Agar 
Ca
2+
va Mg
2+
ionlari kaltsiy va magniy gidrokarbonat holida bo‘lsa bunday suvning qattiqligi 
karbonatli qattiq suv, qolgan magniy va kaltsiy birikmalari bo‘lgan suv karbonatsiz qattiq suv 
dеyiladi. 
Daryo suvlarining qattiqligi unchalik yuqori emas (1,6 mgekv/l); lekin ohaktosh va gips 
jinslarni bosib o‘tadigan daryolarning suvlari yuqoriroq qattiqlikka ega bo‘ladi. Yer osti 
manbalarining suvlari yer usti manbalarining suvlari qattiqligiga qaraganda ancha yuqori qiymatga 
ega ekanligi bilan ajralib turadi. 
Ichish uchun nisbatan sal qattiq suvlardan foydalanish mumkin; chunki kalsiy va magniy 
tuzlarining mavjudligi inson sog‘lig‘iga zarar yetkazmaydi; shu bilan birga, suvning ta‘mini ham 
o‘zgartirmaydi. Kattaroq qattiqlikka ega bo‘lgan suv xo‘jalik ishlarida bir qator noqulayliklar 
keltiradi, chunonchi, suv qaynatiladigan idishning ichki devorlarida quyqatar cho‘kadi; kir yuvishda 
ko‘proq suv sarflanadi. Bunday suvda go‘sht va sabzavotlar kech pishadi. Ichimlik suvning qattiqligi 
7 mg-ekv/l dan ortiq bo‘lmasligi kerak, faqat maxsus hollardagina bu maqsad uchun qattiqligi 14 mg-
ekv/l bo‘lgan suvdan foydalanish mumkin. 
Ishlab chiqarish maqsadlari uchun ko‘pincha qattiq suv ishlatilmaydi. Masalan, aylanma suv 
ta‘minoti tizimi, bug‘ qozonlarini suvga to‘latishda, yuqori sifatli selluloza va sun‘iy tola tayyorlash 
uchun qattiq suv ishlatib bo‘lmaydi.