Raqamli ilmiy kengash qarshi davlat universiteti

Tadqiqotning obyekti qashqadaryolik baxshilar ijro etgan “Oyparcha”, 
“Nurali va Semurg‘”, “Kelinoy yoki Norguloy”, “Oychinor” va “Jorxun 
maston” dostonlaridagi onomastik birliklar tashkil etadi.
Tadqiqotning predmeti Qashqadaryo xalq dostonlaridagi onomastik 
birliklarning leksik-semantik, struktur va lingvopoetik xususiyatlarini tadqiq 
etishdan iborat.
Tadqiqotning usullari. Tadqiqot mavzusini yoritishda tarixiy-qiyosiy, 
tarixiy-etimologik, 
tavsiflash, 
tasniflash, 
statistik 
tahlil 
usullaridan 
foydalanilgan. 
 Tadqiqotning ilmiy yangiligi quyidagilardan iborat:
– Qashqadaryo xalq dostonlaridagi onomastik birliklar leksik-semantik 
jihatdan boshqa hudud dostonlaridagi onomastik birliklaridan o‘zgachaligi 
aniqlandi va ularning ma’nosi hamda matndagi uslubiy xususiyatlari izohlandi;
– “Oyparcha”, “Nurali va Semurg‘”, “Kelinoy yoki Norguloy”, 
“Oychinor” va “Jorxun maston” singari dostonlar matnidagi onomastik 
birliklarning 
leksikografik 
ishlarda 
berilgan 
izohlari 
to‘ldirildi va 
takomillashtirildi. Shuningdek, qimmatli tarixiy, etnografik, etikaviy va estetik, 
diniy-mifologik ma’lumotlar Qashqadaryo xalq dostonlaridagi onomastik 
birliklar asosida dalillangan; 
– folklor asarlari matnida onomastikaning o‘rni va ularni o‘rganishning 
nazariy asoslari ko‘rsatilib, onomastik birliklarning dostonlar matnida muayyan 

---

9 
obyekti nomini atab kelish bilan birga ijodkorning turli-tuman badiiy maqsadini 
yoritishga xizmat qilishi aniqlangan;
– Qashqadaryo xalq dostonlaridagi onomastik birliklar lug‘aviy jihatdan 
o‘z va o‘zlashgan qatlamlarga munosabati ochib berildi; 
– dostonlardagi onomastik birliklar tarkibiy tuzilishiga ko‘ra ot+ot, 
fe’l+ot, ot+fe’l, sifat+ot, son+ot modelli morfologik qatlamlardan iboratligi 
aniqlandi va misollar orqali dalillandi.