Ruwxiyliq tiykarlarin woqitiw metodikasi kk

Ta`lim aliwdin` da`stu`riy emes formalari:
*modellestirilgen 
*birge islesiwde u`yreniw
*izertlew o`tkiziw
Bul modeller tiykarinan oqiwshi shaxsina qaratilg`an bolip, oni oqiwshi orayda turg`an 
ta`lim modelleri dep te ataydi.
Modellestirilgen sabaq - real turmista ha`m ja`miyette ju`z berip atirg`an qubilis ha`m 
protsesslerdin` aqshamlastirilg`an ha`m a`piwayilastirilg`an ko`rinisin (modelin) klassta jaratiw 
ha`m olarda oqiwshilardin` shaxsan qatnasiwi ha`m iskerligi esesine ta`lim aliwin ko`zde 
tutatug`in metodlar jiyintig`i bolip tabiladi.
Birge islesiwde u`yreniw – oqiwshilardin` o`z betinshe toparlarg`a islewi na`tiyjesinde 
ta`lim aliwdi ko`zde tutatug`in metodlar jiyintig`i bolip tabiladi.
U`yreniwdin` izertlew-izelniw modeli oqiwshilardin` belgili bir mashqalani sheshiwge 
bag`darlandirilg`an, o`z betinshe izertlew alip bariwin ko`zde tutatug`in metodlar jiyintig`i 
esaplanadi.
Oqiwshiga oraylasqan oqiw protsessinin` maqseti ha`m onin` unamli ta`repleri to`mende 
keltirilgen tiykarlarg`a tayanadi:
1. Oqiwshinin` oqiwg`a bolg`an iqlasin artirip bariw
2. Aldin iyelegen bilimlerdi de inabatqa aliw
3. Oqiw protsessi tezligin muwapiqlastiriw
4. Oqiwshi baslamasi ha`m minnetlerin qollap-quwatlaw
5. A`meliyat arqali u`yreniw
6. Eki ta`repleme pikir, ko`z-qaraslar menen tanisiw
7. Oqiw protsessin duris jolg`a qoyiw
8. Oqitiwshi - oqiwshilar ushin oqiw protsessin jen`illetiwshi shaxs
9. Oqiw protsessin bahalaw
Ruwxiyliq tiykarlari pa`nin oqitiwda da`stu`riy emes ta`lim modelleri ha`m olardin` 
abzalliqlari ha`m kemshilikleri:

---

49 
Abzalliqlari 
Kemshilikleri 
*Oqiw mazmunin jaqsi o`zlestiriwge alip 
keliwi
*O`z 
watinda 
keri 
baylanislardin` 
tamiynleniwi. 
*Tu`siniklerdi a`meliyatta kollaniw ushin 
sha`rayatlardin` jaratiliwi 
*Ha`r qiyli oqitiw usillarinin` usiniliwi
*Motivatsiyanin` joqari da`rejede boliwi
*O`tilgen materialdin` jaqsi eslep qaliniwi 
*Mu`na`sibetke 
kirisiw 
ko`nlikpesinin` 
jetilistiriliwi
*O`zin-o`zi bahalawdin` o`siwi
*Oqiwshilardin` tema mazmunina, oqiw 
protsessine bolg`a`n unamli mu`na`sibeti
*Oqiwshinin` o`z betinshe pikirley aliwi. 
*Kritikaliq ha`m logikaliq pikirlewdin` 
rawajlandiriliwi
*Mashqalalardi sheshiw ko`nlikpelerinin` 
qa`liplesiwi  
*Ko`p waqitti talap etiwi
*Oqiwshilardi ha`r dayim kerekliginshe 
qadag`alaw imkaniyatinin` pa`sligi
*Ku`ta` quramali mazmundag`i materialdi 
u`yrenip atirg`anda da oqitiwshinin` rolinin` 
pa`sboliwireni 
*Oqitiwshinin` o`zinen de jaqsi rawajlang`an 
pikirlew 
qa`biletine 
ha`m 
mashqalalardi 
sheshiw ko`nlikpesine iye boliwinin` talap 
etiliwi  
 
Ruwxiyliq tiykarlari kursinin` en` a`hmiyetli o`zgesheligi onin` a`meliy bag`darlang`anlig`i 
bolip tabiladi. Eger ruwxiyliq tiykarlari bag`darlamasinin` geypara ma`seleleri teoriyaliq 
xarakterge iye bolsa, mektepte ha`r bir jan`a tu`sinik a`meliy iskerlik na`tiyjesinde ha`m a`meliy 
iskerlik ushin kirgiziledi. 
Solay etip, oqiwshilarda puxta a`meliy oqiw ha`m ko`nlikpelerdi qaliplestiriw mektep 
oqitiwshisi yaki ka`sip-o`ner kolledji oqitiwshisinin` tiykarg`i waziypalarinin` biri bolip tabiladi. 
Bunda o`z-ara baylanisli eki metodikaliq mashqalani sheshiw kerek: 1)ma`lim bir a`meliy 
jumislardin` orinlaniw protsessini mazmuninin` tekstin jaziw; 2)oqiwshilardin` bul jumislardi 
o`zlestiriwi metodikasin ha`m o`zlestiriw u`stinen na`tiyjeli qadag`alawdi islep shig`iw. 
Ruwxiyliq tiykarlarin oqitiw sistemasinda lektsiya menen birgelikte a`meliy (shinig`iw, seminar, 
o`z betinshe jumis) sabaqlar tu`rleri de kiredi, olar ta`limiy, ta`rbiyaliq, rawajilandiriwshi 
maqsetlerdi, teoriya menen a`meliyatti o`z-ara baylanistiriw funktsiyalarin atqaradi. 
Pedagogikaliq joqari oqiw orinlarinda da u`zliksiz bilimlendiriw sistemasinin` barlik 
basqishlarinda iskerlik alip barip atirg`an oqiw ma`kemelerinde bolg`ani siyaqli ruwxiyliq 
tiykarlarin oqitiwda da lektsiyalar teoriyaliq bilimlerdi beriwdin` tiykarg`i formasi 
esaplanadi.
Lektsiya o`zinde didaktikaliq ma`selelerdin` belgili bir toplamin quraydi. Olar qanshelli 
ko`p bolsa, oqitiu`shinin` sheberligi sonshelli ayqin ko`rinedi. 
Ha`zirgi 
waqitta 
joqari 
oqiw 
orinlarinda 
lektsiyanin` 
to`mendegi 
tu`rlerinen 
paydalanilmaqta: kirisiw lektsiyasi, informatsiya-lektsiya, tanistiriw lektsiyasi, mashqalalai 
lektsiya, binar-lektsiya, lektsiya-konferentsiya.